صبحانه در تیفانی و رفیق و مونس من «ماه‌رود»
Breakfast at Tiffany's
متاسفانه این ویدئو در آلمان قابل استفاده نیست
از فایل صوتی زیر استفاده کنید
دیشب وقت سحر پرنده‌ای با آواز غریبش مرا به خود آورد و بی اختیار مرغ دلم به گذشته‌ها پر کشید؛ گذشته‌های دور وقتی گلپایگان بودم و بعد از سحر در ماه رمضان راهی صحرا می‌شدم تا برای گاومان علف بچینم.
ماه دشت و دَمن را روشن می‌کرد و پرندگان چون سُحوری شبهای تار آواز سر می‌دادند. آن موسیقی دل‌انگیز هنوز هم در گوشم زنگ می‌زند و مرا از خود بی خود می‌کند.
از خود بیخود شدن همیشه الیناسیون (ازخودبیگانگی) نیست.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
موسیقی از جنس نیایش و ذکر است
دیشب وقتی پرنده آواز سر داد کفش و کلاه کردم و زدم به طبیعت. رفتم پیش رودخانه‌ای که گاه و بیگاه کنارش قدم می‌زنم. تلائلو ماه در رود جلوه خاصی داشت.
حالا نه یک پرنده، چندین و چند پرنده آواز سرداده و زیباترین موسیقی جهان را می‌نواختند. گویی «سونات مهتاب» بود و ماه هم سراپا گوش.
...
بی‌اختیار بیاد ترانه زیبای moon river (ماه رود =رود مهتاب) افتادم که در فیلم «صبحانه در تیفانی» Breakfast at Tiffany's شنیده بودم. ترانه‌ای که خوانندگان نامدار جهان بارها و بارها خوانده‌اند.
ترانه شاد و حزینی که در این محیط توفان‌زا و در روزگار بی‌مروتی که خیر و نیکی کیمیا شده، حکم «ذکر» و نیایش را دارد.
موسیقی از جنس نیایش و ذکر است. مگر نه اینکه ذکر به خاطر سپردن و تمرکز روی زیبایی و برنایی است؛ و نیایش خروج از روزمرگی و پوچی؟
...
فیلم «صبحانه در تیفانی» درباره دختر جوانی است که در ۱۵ سالگی ازدواج می‌کند ولی پس از مدت کوتاهی به قصد بازی در فیلم، به هالیوود می‌رود ولی آنجا دوام نمی‌آورد و راهی نیویورک می‌شود.
در آن شهر با نویسنده جوانی آشنا می‌شود و رنگ و وارنگ‌های زیادی می‌بیند.
فیلم مزبور ملودی زیبایی دارد از هنری مانچینی Henry Mancini آهنگساز آمریکایی ایتالیایی‌تبار؛ که موسیقی متن سریال کارتونی پلنگ صورتی را هم ساخته‌است.
...
ملودی فیلم صبحانه در تیفانی و ترانه ای که «اُدری هپ رن» Audrey Hepburn روی آن خوانده؛ یعنی moon river بسیار زیباست. گویی نوعی گفتگوی درونی Inner Dialogue و نجوا با خویش است. به دیدار خویشتن رفتن؛ که همه ما به آن نیاز داریم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ماجراهای هاکلبری فین
آخر این ترانه با اشاره به ماه گفته شده:
my huckleberry friend
برگردان واژه huckleberry برای من ساده نبود. با پُرس‌و‌جو از صاحب‌نظران و فکر زیاد برای آن رفیق جون جونی برگزیدم. (جون در یه قالب و صمیمی)
...
واژه فوق مرا بیاد «ماجراهای هاکلبری فین» می‌اندازد.
کتابی که «مارک تواین» نوشته و در سال ۱۸۸۴ چاپ شده و به داستان نوجوانی می‌پردازد که از خانه فرار می‌کند و در راه این فرار با برده سیاه پوستی آشنا می‌شود و آن دو با هم زورقی می‌سازند و از رودخانه می‌سی‌سی‌پی می‌گذرند.
...
یادآوری کنم که من مترجم نیستم و فقط به مضمون ترانه اشاره می‌کنم. مترجم فن و هنری می‌خواهد که من ندارم.
ترجمه ها درست هم باشند باز ریتم و زیبایی متن اصلی را ندارند.
از این گذشته ترجمه دقیق هیچ ترانه ای امکان ندارد چون حتی یک کلمه در زبانی با یک کلمه در زبان دیگر یکی نیست. درجه معنی کلمات هم با هم تفاوت دارند.
هر کلمه و مفهومی هم طنین‌های نمادین و عاطفی و فرهنگی خاص خودش را دارد و مترجم حتی اگر با فن و هنر ترجمه آشنا باشد، تنها برداشت خودش را از آن اثر می‌نویسد. بیخود که نگفته اند ترجمه خیانت است.
MoonRiver
MoonRiver, wider than a mile,
I'm crossing you in style some day.
Oh, dream maker, you heart breaker,
wherever you're going I'm going your way.
Two drifters off to see the world.
There's such a lot of world to see.
We're after the same rainbow's end--
waiting 'round the bend,
my huckleberry friend,
MoonRiver and me.
ای ماه که پهنای رود و دریا را گرفته‌ای، ای ماه رود
روزی با دبدبه و کبکبه از تو گذر خواهم کرد
ای ماه ای خالق رویا که از قدیم قلبها را تسخیر می‌کنی و می‌شکنی
ای رویاپرداز و خانه برانداز
من سر به راه تو می‌گذارم و
هر جا بروی با تو می‌آیم.
(مثل) دو غریب، دو آواره که با هم به تماشای جهان می‌روند
جهانی که خیلی چیزها برای دیدن دارد.
در آخر رنگین کمان، همون جا که کمون (سرشا می‌آره پایین و) به‌نهایت می‌رسه... (اونجا) من و تو یکی می‌شیم،
رفیق جون جونی من، My huckleberry friend من و تو یکی می‌شیم. یکی می‌شیم...
من و تو ای ماه رود.
پانویس
ترانه moon river را خیلی‌ها خوانده اند
ترانه moon river را غیر از آدری هیپرن خیلی های دیگر خوانده اند:
فرانک سیناترا، لوئیس آرمسترانگ، اندی ویلیامز، پل آنکا، پت بون، لنا هورن، التون جان، سارا برایتمن، لوچینانو پاوراتی، نانسی گوستافسن، ویلی نلسون، کتی ملوا، د کیلرز، جان اسکات بارومن، بن ئی. کینگ، جوئی مک‌اینتایر، رای کونیف، پری کومو، آرت بلاکی، آرتا فرانکلین، خوزه کارراس، باربارا استرایسند، بابی دارین، راد استوارت، کید کوآلا، سارا وان، کارل گوت، جیم ریوس، جودی گارلند، جونی جیمز، دوین ادی، نان ورنون، ارتا کیت، آر.ئی.ام، جیمز لست، ترینی لوپز، یولیتا چروسکا، کانی فرانسیس، Lisa Ono (小野リサ، 藤田恵美 Fujita Emi، Ken Hirai (平井 堅، آن مارگرت، استیون پتریک موریسی، جونی فیر، آندریا رُز، گروه ایرلندی وست لایف، دانی ویلیامز، Nico Fidenco، Bobby Solo، (ایتالیایی) Nora Aunor، هرب آلپرت (و تیووانا براس)، Liz Callaway، Grant Green، Johnny Mathis، Brad Mehldau، Jane Monheit، Eddi Reader،The Overtones،Shirley Bassey،Tata Young،(تایلندی)، Joanna Wang 王若琳 (چینی)، Helmut Lotti، Diana Panton Sarah Joyce (Rumer، Clay Aiken، جانی ماتیس Johnny Mathis و...
...
شعر ترانه از Johnny Mercer است.
...
ماه‌رود با صدای جودی گارلند
...
در ویدئو ضمیمه؛ ترانه moon river (ماه رود) را با صدای «اندی ویلیامز»، «اُدری هپ‌رن»، «لوئیس آرمسترانگ» و «فرانک سیناترا» می‌توان شنید.
...
تیفانی Tiffany در زبان لاتین یک نام است و البته تجلی خداوند هم معنی کرده‌اند. تیفانی لزوماً یک مکان نیست. نماد و تمثیل است. (این مطلب را از ویدئو بشنوید)
...
سایت همنشین بهار
برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید: نیست.
){kind=small}
facebook