جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ / Friday 22nd November 2024

 

 

تاریخ جهان از ماموت‌ تا فیسبوک 3
نیاکان ما؛ نئاندرتال و کرومانیون 

 
 
 
 

پیشتر اشاره شد که بیش از ۶ میلیون سال پیش اجداد میمون‌گونه ما برای اولین‌بار با قامت راست، راه رفتن را آغاز کردند و بعدها با کشف آتش و نیز سنگ به‌عنوان ابزار، گامهای تازه برداشتند.
گفتیم که انسان‌؛ نژادی‌ از تيره‌ ميمون‌هاست‌ و‌ خويشاوندی‌ نزديکی‌ بخصوص با شمپانزه‌ و گوريل‌ دارد. اما چهار ويژگی‌ ساختاری‌ مخصوص خودش را هم دارد که‌ جانوران‌ هم‌تيره‌ وی‌ از آنها بی‌بهره‌اند.
انسان هم مثل همه موجودات زنده با فرگشت (تکامل) مواجه شده‌ و شروع فرگشت او مانند تمام موجودات زندهٔ دیگر، به زمان پیدایش حیات بر روی کره زمین باز می‌گردد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
زمين در دورانی بسيار طولانی پوشيده از يخ بود
زمين در دورانی بسيار طولانی پوشيده از يخ بوده‌است. بعد هم مجموعه‌ای از دوره‌های متناوب يخ‌بندان و افزايش دما را از سر گذرانده‌ که هر يک نقش مؤثری در انقراض و حيات موجودات زنده (گونه‌ها Species) داشته‌اند.

در يک دوره، انبوهه‌ای از يخ Ice sheets؛ يخ‌ حاصل از يخچال‌های طبيعی بخش بزرگی از زمين را ‌پوشاند و يخسارهای قاره‌ای، قطبی و آلپی بيش از پيش گسترده شد و با کاهش حرارت زمين گسترش اين صفحات فراتر از مرزهای قطب شمال و جنوب هم ادامه پيدا کرد.
در آخرين دوران يخبندان، آب و هوا به شدت غير عادی شد و در بخش‌های زيادی از شمال اروپا، پوشش گياهی از ميان رفت و دشت‌هايی سرد و بادگير را به جا گذاشت.
در چنین شرايطی تنها بزرگ‌زياگان megafauna يعنی حيوانات عظيم الجثه مانند ماموت و کرگدن‌های پشمالو که با هوای بسيار سرد توان انطباق داشتند، زنده ماندند. اينگونه حيوانات غول پيکر با گرم شدن هوا کم کم از ميان رفتند.

با افزايش دما صفحات عظيم يخ شروع به عقب‌نشينی کردند و در مناطق شمالی زمين انسان کم کم ساکن شد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نئاندِرتال‌ها؛ «بشر درّه نئاندر»
در اواخر عصر يخبندان در اروپا؛ شمال چين، آسيای مرکزی، (همچنين در ايران)، گونه‌ای از انسان‌سانان موسوم به نئاندِرتال‌ها Homo neanderthalensis سکونت داشتند.
اين واژه يعنی «بشر دره ی نئاندر» Man from the Neander Valley
دليل اين نامگذاری يافتن سنگواره آنها را در دره نئاندر Neander در آلمان (نزدیکیهای دوسلدورف) است.
بگذریم که فسيل انسان نئاندرتال برای اولين بار در سال ۱۸۴۸ در غاری از ناحيه جبل الطارق مراکش کشف شد و ۸ سال بعد در دره نئاندر آلمان.
...
بعدها که اینجا و آنجا از جمله در بلژيک، فرانسه، ايتاليا، اسپانيا، کروواسی، عراق، فلسطين، ازبکستان و در شبه جزيره کريمه و... بقايای انسان نئاندرتال (مرد، زن و کودک) کشف گرديد، معلوم شد خصوصيات فيزيکی نئاندِرتال‌ها به آنها در حفظ گرمای بدن، کمک زيادی می‌کرده‌است.
کاسه سر و بينی‌هایشان بزرگ بود، کوتاه قامت و بسيار قوی بودند، ويژگی‌هايی که مطلوب آب و هوای سرد است. آنان با برودت و سرما سازگاری داشتند.
 
دندانهای جلويی در نئاندرتال‌ها پوشش ضخيم و سنگينی داشت و اين مشخصه حتی در سنگواره نئاندرتالهای جوان هم پيدا بود.
چه بسا از دندانهايشان مانند نوعی گيره برای نگه داشتن و گرفتن اشيا و پوست حيوانات استفاده می‌کردند.
بررسی‌های بیشتر نشان داد برخی ژن‌ها ميان نئاندرتال‌ها و انسان امروزی مشترک است. دلیلش این است که نئاندرتال‌ها با هومو ساپيين‌ها يعنی اجداد انسان مدرن؛ زمانيکه تازه از آفريقا بيرون آمده بودند آميزش و توليد مثل داشتند.
زيورآلات نئاندرتال‌ها که البته استفاده‌های نمادين داشته سطح فرهنگ آن‌ها را نشان می‌دهد. از بررسی ابزار بجای مانده از آنان هم؛ درمی‌یابیم که نسبت به گونه‌های پيش از خود، پيشرفته‌تر بوده‌اند. 
...
در مناطق سرد تر؛ نئاندرتال‌ها از پوست حيوانات به عنوان لباس برای گرم کردن خودشان استفاده می‌کردند. آنان با استفاده از استخوان و شاخ حيوانات، سنگ چخماق و چوب درختان، نيزه و چکش ساخته به شکار پستانداران بزرگ می‌رفتند و قادر به ساخت پناهگاه، استفاده از آتش برای گرم شدن، محافظت و پختن غذا بودند.
...
از مهمترين شواهد در مورد آنان، دفن مردگان در مکان‌های خاص و در جهت خاص و قراردادن انواع گل و زیورآلات در گور آنهاست که می‌تواند نشاندهنده نوعی اعتقاد به زندگی پس از مرگ باشد.
آنان غالباً در غار زندگی می‌کردند و همانجا هم مردگان خود را به خاک می‌سپردند.
نئاندرتال‌ها بعدها از بين رفتند. گفته می‌شود در منطقه جبل الطارق Gibraltar در کشور اسپانيا گروهای کوچکی از آنان حدود ۲۸۰۰۰ سال پيش زندگی می‌کردند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
کرومانيون‌ها در عصر پارينه‌سنگی می‌زيستند
در حوزۀ کرومانيون در فرانسه آثاری از دیگر انسان‌سانان به‌دست آمده که به‌همین نام یعنی کرومانيون Cro-Magnon شهرت يافته‌اند.
غار یا پناهگاه صخره‌ای کرومانیون – جایی که نخستین سنگواره انسان کرومانیون کشف شد – نزدیک روستای له ایزیه (Les Eyzies) در شهرستان دوردونی فرانسه قرار دارد.
 
کرومانيون‌ها در عصر پارينه‌سنگی زیرین می‌زيستند و آثاری از نقاشی‌هایشان در غار لاسکو Lascaux در جنوب فرانسه (حوالی روستای مونتينياک در شهرستان دوردون) يافت شده‌ که قدمتی برابر با ۱۷٬۳۰۰ سال دارند.
نگاره‌های درون غار که از بهترین هنرهای دوران خویش محسوب می‌شود؛ اغلب تصاویری از جانوران بزرگ (گاو میش، اسبان تیز پا و گوزن کوهی و...) است که بیشترشان از روی سنگواره‌های به دست آمده در نزدیکی غارها شناسایی شده‌اند.
...
کرومانیون‌ها از نظر ظاهر و ريخت شبيه مردم امروز بودند و به‌همین دلیل آن‌ها را «انسان امروزين اوليه» هم ناميده‌اند.
...
گفته می‌شود کرومانیون‌ها تقریباً همزمان با پايان عصر يخبندان - از آفريقا به اروپا مهاجرت کردند و با نئاندرتال‌ها زيستگاه مشترک يافتند و گروهی از آنان از تنگه برينگ Bering Strait، به قاره آمريکا کوچ کردند.
تنگه برينگ؛ آلاسکا را از منتهی‌الیه شرقی سیبری جدا کرده، بخشی از اقیانوس منجمد شمالی در شمال را با بخشی از اقیانوس آرام در جنوب به هم می‌پیوندد.
البته در آن زمان بر اثر یخ‌زدگی سطح اقیانوس درعصر یخبندان دو خشکی به هم متصل شده و شکارگران ساکن سیبری با گذر از این گذرگاه پا به قارهٔ جدید نهاده و بعد همه جا پخش و پلا شدند.
شباهت‌های ریخت جمجمه و آرواره‌های ساکنان ۳۰ هزار سال پیش آمریکای شمالی و مردمان هم عصر آنان که در سیبری و شمال چین زندگی می‌کردند، مؤید این نظریه است.
ساخت نخستین قایق‌ها را هم به کرومانیون‌ها نسبت داده‌اند و چه بسا در مواردی از قایقهای بدوی استفاده کرده‌اند.
 
ضمناً عده‌ای از کرومانیون‌ها از راه آسيای جنوب شرقی به‌سوی استراليا روانه شدند و به سبب قطع ارتباط با ديگر مناطق از جمله آسيا، اروپا و آفريقا در انزوای کامل به‌‌سر بردند، به‌گونه‌ای که ساليان دراز و تا زمان اکتشافات دريایی اطلاع چندانی از آنها در دست نبود.
200,000-10.000 BCE
200,000 BCE
NEANDERTHALS
In Europe and the Near East, Neanderthals, a new human species adapted to cold conditions, appeared.
Stocky and muscular, Neanderthals hunted large mammals, using spears, at close quarters.
Neanderthals dressed in skins and lived in caves, where they also buried their dead.

Neanderthals probably lived in extended family groups, in rock shelters,and caves.
...
Neanderthals made a wide range of tool and weapons.This scraper for preparing skins, was shaped by chipping flakes from the flint with a hummer of bone or antler.
...
110.000 BCE
Ice sheets
This period marked the begining of a 100,000 year-long cold phase in the Earth's climate. in which ice sheets periodically spread south from the Arctic and sea levels sank.
In Eurasia, forests gave way to steppe and grassland inhabited by animals adapted to the cold, such as the wooly rhinoceros.
 ...
85,000-70,000 BCE
Into Asia
Modern human, Homo sapiens, moved out of Africa and into Asia. They then spread east across South Asia, keeping to the warmer southern regions. The previous human species in Asia, Homo erectus, had already become extinct.
...
50,000 BCE
First sea voyages
Modern human from Asia made the earliest known boat journeys, crossing the sea to settle Australia,. Here they found unfamiliar animals, including the Giant Kangaroo and many large flightless birds, many of these became extinct following the arrival of humans.
...
40,000 BCE
Cro-Magnons
The first modern humans in Europe are called Cro-Magnons, after a site in France. They were the first people to make tailored cloths using bone needles.
...
39.000 BCE
First artists
Early humans created works of art- cave paintings of animals and cravings of animals and people. They also left images of their own hands on the cave walls, by spitting or blowing pigment over them.
...
24,000 BCE
Last Neanderthals
Following period of extreme climate change, Neanderthals became extinct. Their last known outpost was a cave in Gibraltar, south of Spain. With the disappearance of the last Neanderthals, Homo sapiens was the only human species of Earth.
...
17,000 YEARS AGO,
FRANCE
The Hall of Bulls in the Lascaux caves, France
Magical Creatures
Around 17,000 years ago in Lascaux, France, early people decorated a network of caves with paintings of 2,000 animals, including horses, aurochs (wild oxen) bison, and stags.
Perhaps these paintings were used in ceremonies to bring good hunting, We do not know. But when they were illuminated by the flickering light of stone lamps, the beasts must have magical powers.
15,000 BCE
Into America
Modern human from Asia crossed into the Americans, following herds of game. They were able to do this because the lower sea levels created a land bridge between the two continents, where today the Bering Strait divides Russia from Alaska.
...
14,000 BCE
First pots
Human -gatherers in Japan made the first pots-clay copies of woven baskets called "Jomon" (cord patterned), ware. In most other places, pottery was only invented once people became settled farmers.
If we went back to 100.000 years... there might have been as many as six different kinds of humans on the Earth.
  • Lucy (a gatherer which was 3 feet tall),
  • Handy Man (4 feet tall and learned to use tools that helped them survive),
  • Upright Man (was the first early human found and walked and used fire),
  • Neanderthals (big, strong, cooked meat), Homosapien (smart, used fire, used better tools),and
  • Homosapien Sapien
All those other kinds have disappeared, and left us as the sole survivors.
History Year by Year/Peter Chrisp, Joe Fullman, Susan Kennedy


پانویس
فسیل‌ها و نیمه عمر کربن
اغلب دانشمندان تاریخ پیدایش انسان را از یک میلیون تا ۵۰۰ هزار سال پیش (در عصر یخ یا دوره پلئیستون) می‌دانند. از این دوره طولانی تنها از ۳۰۰۰ هزار سال پیش از میلاد، آثار تاریخی که می‌شود روی آن کنکاش کرد به‌دست آمده‌است.
نمی‌دانیم که نخستین انسان هوشمند یعنی انسان هوموساپینس Homo sapiens که نیای انسان کنونی است، در چه زمان پا به عرصهٔ هستی نهاده‌است. اما کُهن‌ترین (فسیل)های هوموساپینس، که در کشور اتیوپی یافت شده‌اند، نزدیک به ۱۹۵ هزار سال برآورد شده‌است.
یادآوری کنم که با روش‌های علمی مانند آزمایش موسوم به نیمه عمر کربن (اندازه‌گیری کربن رادیو اکتیو در یک شئی) می‌توان زمان آن شئی را معین نمود.
همچنین از طریق پتاسیم آرگون potassium argon، تعیین جهت قطب مغناطیسی magnetic polarity chronology و مقدار اورانیوم توریوم Uranium Thorium
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
دوران پارینه‌سنگی Old Stone Age
عصر سنگ به سه دوره‌ی جداگانه تقسیم می‌شود: پارینه سنگی، میان‌سنگی، و نوسنگی. مبنای این تقسیم‌بندی میزان پیشرفتگی در شکل‌دهی و کاربرد ابزارها است.
...
پارینه‌سنگی یا پالئولیتیک Paleolithic که به خاستگاه‌ها و توسعه‌ی فرهنگ آغازین انسانی می‌پردازد؛ قدیمی‌ترین دوران ماقبل تاریخ آدمی و عصری است که در آن انسان برای نخستین بار از ابزار سنگی دست‌ساز استفاده کرد. به فارسی به آن دیرینه سنگی و عصر حجر قدیم هم گفته می‌شود.
مهمترین خصوصیت این عصر تحول و تکامل انسان است از موجودی شبیه میمون به هوموساپینس (انسان هوشمند، انسان اولیه)
در این دوره روند تکامل فکری، جسمی، فرهنگی و فناورانه انسان شکل گرفت. پارینه‌سنگی ابتدایی‌ترین و طولانی‌ترین مرحله زندگی انسان است و بر اساس میزان پیشرفتگی در شکل‌دهی و کاربرد ابزارها،‌ خودش به سه زیر دوره (قدیم، میانه، جدید) تقسیم می‌شود که اینجا از شرح آن می‌گذرم. 
...

 
 

برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook