جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ / Friday 22nd November 2024

 

 

تاریخ جهان از ماموت‌ تا فیسبوک 6
تمدن‌‌های کهن
دود از کُنده بلند می‌شود 

https://www.youtube.com/watch?v=gX4YjlNsIYo

این بحث را از ویدئو بشنوید

در قسمت پیش از اهلی کردن گیاهان و حیوانات و کشت و زرع در منطقه موسوم به «هلال حاصلخیز» که با رودهای نیل، دجله، فرات و رود اردن سیراب می‌شد؛ صحبت کردم. همچنین از هنر غارنشینان که بخشی از تاریخ تفکر و خلاقیت بشری‌ است.
سپس با اشاره به زیگورات چغازنبیل و؛ عین غزال Ain Ghazal یکی از بزرگترین شهرک‌های ماقبل تاریخ، صحبت از این شد که رفتار گذشتگان را باید همان قدر معقول ببینیم که آنها می‌دیدند. تنها در اینصورت ما گذشته را فهم کرده‌ایم.
انسان‌ ابتدایی نیز؛ چه بسا در پی گمشده خویش و خروج از آنچه ما روزمرگی می‌دانیم به هنر یا نیایش روی می‌آورْد.
 
انقلاب شهری
کشاورزی زندگی انسان را دگرگون کرد و آرام آرام جوامع روستایی به جوامع شهری-که در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیچیده هستند- توسعه یافت. طبقات مختلف ظاهر شدند و به‌قول گوردون چایلد انقلاب شهری و پس از آن (عصر) تمدن فرا رسید که به طور مستقل اینجا و آنجای جهان جلوه نمود. در بین النهرین، سومر باستان، مصر، چین ...
کلمه تمدن (Civilization) از واژه لاتینی شهرنشین بودن یا شهروندان civis و شکل وصفی آن civilis مشتق می‌شود. تمدن از ریشه مدن و خویشاوند مدینه است. مدینه یعنی شهر. شهری (متمدن) در برابر چادرنشین و صحرانشینان است.

بابل (به اکدی: باب-ایلی، به معنی دروازهٔ خدا) یکی از تمدن‌های باستانی حوزهٔ میان‌رودان است. بابل در میان‌رودان (بین‌النهرین)در حوضهٔ رود فرات قرار داشت. بقایا و آواره‌های به جا مانده از این شهر را تقریباً در ۸۸ کیلومتری جنوب بغداد امروزی و نزدیک شهر حله عراق می‌توان یافت.
...
مصریان، ساکنان بین‌النهرین (میان رودان) و بطور خاص سومریان و... اولین تمدن‌های بشری را پی‌ریزی کردند.
سومریان که در میانرودان؛ میانِ دو رود دجله و فرات و نیز در شمال خلیج فارس ساکن بودند؛ دست به خشک‌کردن مرداب‌ها برای کشاورزی و گسترش بازرگانی زدند و صنایعی چون بافندگی، چرم‌گری، فلزکاری، بنایی و کوزه‌گری را ایجاد کردند.
آنان نخستین سامانه‌ی نگارشی (خط میخی) را هم ایجاد کردند که پیش‌تر در پایان بخش چهارم، اشاره کرده ام.

سومریان به‌لحاظ اجتماعی اولین گروه بشریت هستند که به قانون گردن نهادند که شاهد این مدعا اسناد و مدارک کشف شده مربوط به آن اعصار (از جمله سند معاملات املاک بین سومریان) می‌باشد.

نگاشت قانون با تمدن عالی سومری آغاز شده است بطوری که قانون مشهور حمورابی چکیده‌ای بیش از قوانین موضوعه سومری نیست.
(قانون حَمورابی که به دستور شاه بابل نوشته شد، شامل ۲۸۲ ماده در باب حقوق جزا و حقوق مدنی و حقوق تجارت است.)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تمدن مصر
مصر باستان به تمدنی در شمال خاوری آفریقا در درهٔ رود نیل گفته می‌شود که در دورهٔ زمانی میان ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تا زمان تسخیر آن کشور به‌دست اسکندر مقدونی وجود داشت.
تمدن مصر باستان نمونه‌ای از شاهنشاهی‌های بناشده بر اصل آبیاری است. به فرمانروایان مصر باستان فرعون گفته می‌شود.
تمدن مصر باستان ۳۱۵۰ سال پیش از میلاد مسیح شکل گرفت؛ یعنی زمانی که دو قلمروی مصر سفلی و مصر علیا تحت پادشاهی نخستین فرعون به وحدت سیاسی رسیدند. مصر باستان در دوره دراز تمدن خود چندین بار زیر فرمانروایی دیگران از جمله ایرانیان هخامنشی درآمد.

از تمدن مصر نمی‌توان گفت و از اهرام (پیرآمید  pyramids) یاد نکرد.
هرم‌های مصری از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین سازه‌های بر جای مانده از تمدن مصر باستان هستند.
نخستین هرم‌های ساخته شده در مصر در سقاره، شمال غربی ممفیس قرار دارند. قدیمی‌ترین این هرم‌ها، هرم جوزر است مربوط به شاه جوزر، که کهن‌ترین سازه‌های ساخته شده توسط بشر از سنگ تراش‌خورده به شمار می‌روند.
البته مشهورترین هرم‌های مصری مجموعه اهرام جیزه است که در حومه قاهره قرار دارند این هرم‌های سه‌گانه (یا بهتر بگویم شش گانه) تنها بناهای بازمانده از میان هفت عجایب جهان باستان هستند که هنوز بر جای مانده‌اند. من آنها را دیده‌ام. برای بالا رفتن از يکی از اهرام بايد روی زمين دراز کشيد و چهار دست و پا بالا رفت... 
تا چند سال پیش تعداد ۱۳۸ هرم در مصر شمارش شده بود و به‌نظر می‌رسد همه نوعی آرامگاه بوده‌است.
مصریان عقیده داشتند که پس از مرگ زندگی جدیدی آغاز می‌شود و آنها در آرامگاه خود زندگی خواهند کرد همان طور که بر روی زمین زندگی می‌کردند. مومیایی کردن اجساد اشراف و امرا در مصر باستان چه بسا به همین دلیل مرسوم بوده‌است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تمدن چین (خُتای)
تمدن چین یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های موجود و ادامه‌دار تاریخ بشریت است.

طولانی‌ترین و بزرگترین سازه مهندسی تدافعی نظامی از لحاظ زمان ساخت در جهان، دیوار چین 中国的长城 است که در نقشه جغرافیایی آن کشور ۷۰۰۰ کیلومتر امتداد یافته‌ و نمادی از یک تمدن کهن و تجسم درایت و رنج میلیون‌ها چینی در دوره باستان است. تاریخ ساخت دیوار چین به قرن پنجم تا هشتم قبل از میلاد باز می‌گردد.
...
در حاشیهٔ رودهای یانگ تسه و رود زرد نخستین تمدن‌های چین شکل گرفت.
یافته‌های مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد، نشان می‌دهد که انسان‌هایی در دره یانگ تسه ساکن شده و به کشاورزی پرداختند. هوای شمال چین برای کشت برنج بسیار سرد بود، و آنان در دره رود زرد «خوانگ خه» ارزن کاشتند.
...
در اواسط قرن بیستم، باستان‌شناسان روستای ۶۰۰۰ ساله بانپو Banpo را در چین از زیر خاک بیرون آوردند. در این منطقه، پایه‌های تعداد زیادی ساختمان، محل‌های روشن کردن آتش، انبارهای مواد غذایی، ظروف سفالی و چندین گور حاوی اسکلت شناسایی شد.
وجود ساختمان عمومی مدوری که خانه‌های مسکونی در اطراف آن قرار داشتند نیز حاکی از آن بود که زندگی گروهی-اجتماعی سازمان یافته‌ای در این منطقه وجود داشته‌است.
...
اواخر دوره نوسنگی، تمدن لانگشان Longshan culture در چین در مرکز و پایین رود زرد تمرکز یافت و مردم به شهرنشینی روی آوردند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تمدن نورته چیکو
تمدن نورته چیکو Norte Chico civilization یک تمدن بسیار بزرگ و باستانی در حدود امروزی کشور پرو و قدیمی‌ترین تمدن شناخته‌شده در قاره آمریکا بوده و یکی از شش حوزه اصلی تمدن‌های آمریکای باستان را شامل می‌شده‌است.

این تمدن در سه هزار سال پیش از میلاد پایه‌گذاری شد و به مدت تقریبی ۱۲۰۰ سال، پابرجا بوده‌است. خرابه‌های شهر ماچو پیچو، «شهر گم شده اینکاها»، معروف‌ترین نماد تمدن سرخپوستان آمریکای جنوبی تلقی می‌شود.
پیدایش نورته چیکو یک هزاره پس از سومریان و همزمان با تمدن مصریان باستان است.
...
کارل (یک شهر باستانی در آمریکای جنوبی) به دوران تمدن نورته چیکو وابسته است. کارل زیست گاه بزرگی است در دره سوپ در استان بارانکا کشور پرو، و در ۲۰۰ کیلومتری شمال لیما.
نخ‌های کیپو که برای محاسبه و انتقال غیر زبانی اطلاعات استفاده می‌شده از ابداعات این تمدن بوده‌است.
کیپو بصورت رشته‌های نخ که از پشم شتر لاما بدست می‌آمد ساخته می‌شد و بوسیله گره‌ها و رنگ‌ها و بافت‌های متفاوت نشانه‌های مختلفی را برای اهل استفاده از آن تداعی می‌نمود.
...
خوب است اینجا به فرهنگ لاس وگاس از فرهنگ‌ها و اجتماعات بسیار قدیمی جهان که در سرزمین‌های امروزی اکوادور بوده نیز اشاره کنم. سرخپوستان باستانی این منطقه در زمانی نزدیک به ده هزار سال پیش از میلاد به شکار و خوشه‌چینی می‌پرداختند. ابزار آلات کشاورزی و نیز وسائلی مانند کف‌گیر از معدود آثار باقی‌مانده از مردم لاس وگاس باستان بوده است.
آنچه به‌نام تمدن ایران باستان و یونان و رم ؛ و...می شناسیم در جای خودش اشاره می‌شود.

3000 -700 BCE

Really ancient history
The invention of farming changed human life forever. People now living a settled life that could support many more people that hunting and gathering. As the population exploded, villages grew into towns and cities, and different classes appeared. The earliest civilizations developed in Egypt and Mesopotamia, with kings, organized religion, and writing. A great advance was made when people learned how to use metals, for tools, weapons, and jewellery. Competition over land and resources also led to the first wars.
 
3000-2500 BCE
During the Egyption Old Kingdom, a series of pharaohs built the largest stone tombs in history. Egypt pyramid tomb acted as an eternal home for the dead king, and a place where he was thought to change into an immortal god. The tallest of them. The Great Pyramid, stood 147m (481 ft) high.
 
Kingdom of the Nile
The civilization of Ancient Egypt grew up beside the desert along the banks of the River Nile. Each year the river flooded, depositing fertile soil along the banks where people were able to farm. The first period of Ancient Egyption civilization, known as the old kingdom, was a time of peace and prosperity.
 
Step pyramid
Pharaoh Djoser (ruled 2670-2651 BCE) built the first pyramid, with six stepped levels. This was the world's first large building made of stone.
 
Great Pyramid
The largest pyramid of all was built by Pharaoh Khufu (ruled 2589-2566 BCE). The Great Pyramid of Giza is the only pyramid to have the king's burial chamber high up in the tomb.
 
3000 BCE
First state
In Egypt pharaohs created the world's first state. The king was seen as divine, a living representative of the sky god, Horus. Pharaohs were the first rulers to wear crowns.
 
Stonehenge
In Britain, farming people began to build Stonehenge, a ceremonial center, aligned with the midwinter sunset. It began as a circular ditch and bank. The first stones were erected in 2600 BCE, followed by larger uprights with horizontal stones in 2600 BCE. How stonehenge was used remains a mystery.
 
3000 BCE
Chinese towns
Along the Yellow River, people built the first large walled towns in China. The Longshan people, named after the town where the first excavations took the place, made beautiful pottery and silk textiles from moth cocoons.
 
2800 BCE
Caral
The earliest American civilization developed in Peru. The people of the Norte Chico civilization built the first large towns in the Americans. One of the biggest was Carol (right). when has huge ceremonial platform mounds.
 
Life after death
The Ancient Egyption preserved the bodies of the dead for a life they believed existed after death. Bodies were mummified - embalmed, wrapped, and placed in cases covered in religion symbols for protection.
 ...
The Ancient Egyptian civilization continued with few changes, for almost 3,000 years.
 
4000 - 2000 BCE MESOPOTAMIA
Mesopotamia means "between the rivers"and lay in roughly the area of modern Iraq. The region of Summer is shown in pink. The dotted line on the map above shows the coastline at this time, which has retreated over the centuries.
 ...
The first great civilization emerged in Mesopotamia, on the fertile flood plains of the Tigris and Euphrates rivers. The earliest dynasties were in the region of Sumer. The Mesopotamians are believed the wheel, the plough, and writing.
 
Men of war
Unlike Egypt, mesopotamia was not a single state, but made up of city-states, each ruled by a king on behalf of a god. The cities competed for control, and are thought to have recruited the first armies in history.
 
Royal tombs
From 2600 BCE, the rulers of the city of Ur were buried in tombs filled with treasures and everyday items for the next life, such as this gaming board.
History Year by Year/Peter Chrisp, Joe Fullman, Susan Kennedy
 
 
 
 

برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook