جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ / Friday 22nd November 2024

 

 

تاریخِ جهان از ماموت تا فیسبوک 12
تمد‌ن‌ها می‌آیند و می‌روند؛ اما باورها می‌مانند 

 

 
 
در قسمت پیش اشاره نمودم که انسان فلز مس را شناخت و به اهمیت آن پی برد. بعدها ذوب مس را نیز یاد گرفت و آلات و ادوات را به شیوه ریخته‌گری ساخت.
همچنین از آمیختن قلع با مس، به مفرغ (برنز) رسید و میزان توانائى‌اش نسبت به عصر مس چندین برابر شد.
از عصر آهن هم صحبت کردم. از آهن سلاح‌هاى آهنى هم ساخته شد و آدمیان به جان همدیگر افتادند. انسان گرگ انسان شد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تمدن اولمک Olmec
تمدن اولمک Olmec نخستین تمدن در مکزیک و قاره آمریکا بود. اولمک‌ها در جنوب مرکزی مکزیک، زندگی می‌کردند.
آشناترین جنبه تمدن اولمک، هنر این تمدن به‌ویژه جمجمه‌های بزرگ انسانی است که در سنگ بازالت (از گروه سنگ‌های آذرین که بازمانده فعالیت‌های آتش‌فشانی است) کنده‌کاری شده‌اند. 
ناحیه باستانی «لاونتا» در جنوب شرقی مکزیک بزرگ‌ترین زیستگاه تمدن اولمک به شمار می‌رفت. تمدن اولمک حدود۱۲۰۰ پیش از میلاد آغاز شد و ۴۰۰ سال پیش از میلاد بر اثر تهاجم اقوام بیگانه رو به زوال رفت.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آخِناتون فرعون مصر
آخِناتون (به معنای کسی که برای آتون - خدای خورشید - سودمند است)؛ فرعون مصر باستان میان سال‌های ۱۳۵۲-۱۳۳۶ (پیش از میلاد) بود.

مصریان در آن هنگام خدایان متعدد را می‌پرستیدند. اما اخناتون، مصریان را به آتون (خدای خورشید) فراخواند و به یگانه‌پرستی روی آورد.
زیگموند فروید در کتاب موسی و یکتاپرستی، موسی را در دورهٔ اخناتون می‌داند.
توماس مان اما، در نمایشنامهٔ خود با نام «یوسف و برادرانش» آخناتون را فرعون زمان یوسف می‌داند.
اما نیرومندترین فرعون تاریخ مصر باستان رامسس دوم یا رامسس کبیر بود که از ۱۲۱۳ تا ۱۲۷۹ (پیش از میلاد) قدرت را به‌دست داشت.
رامسس دوم ۶۶ سال و دو ماه پادشاهی نمود و قریب به نود و شش سال عمر کرد. پایتخت را از شهر تبس به رآمسس برد و در جنگ با امپراتوری هیتی توانست بر سرزمینهای خاوری مدیترانه دست یابد. وی نزدیک به ۱۰۰ فرزند داشت. ۵۰ دختر و همین حدود پسر.
برخی او را فرعون هم دوره موسی و سفر خروج وی می‌دانند. من نیز به همین نتیجه رسیده‌ام.
رامسس دوم جنگهای بسیار ترتیب داد اما هیچکدام به اندازهٔ نبرد کادش، بزرگ و از لحاظ تاریخی با اهمیت نبوده‌اند. در این نبرد ۵٫۰۰۰ ارّابه و بیش از ۹٫۰۰۰ سرباز پیاده‌نظام شرکت داشتند.
رامسس دوم معبدی به‌نام خویش ساخته که رامسسیوم نام دارد.برای همسرش «نفرتاری» نیز.
بنای عظیم ابوسمبل از جمله دیگر یادواره‌هایی است که از او به جای مانده‌است.

معبد ابو سمبل، میان سالهای ۱۲۷۹-۱۲۱۳ پیش از میلاد در حبشه قدیم ساخته شد.
چهار مجسمه عظیم (به ارتفاع ۲۰ متر) در طرفین ورودی معبد وجود دارد. خدای خورشید درست در بالای فرورفتگی سردر ورودی قرار دارد. یکی از ویژگی‌های ابوسمبل، جهت قرارگرفتن آن است که باعث شده دو بار در سال، در ۲۲ فوریه و ۲۲ اکتبر پرتوهای خورشید دقیقاً به داخلی‌ترین مکان معبد بتابد و مجسمه‌های چهار خدای نشسته در آن مکان را کاملاً درخشان و روشن کند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اسب تروآ (تراوا)
اسب تروآ (تراوا) اشاره به داستانی جنگ تروآ Trojan War بین مردم آخایی و کوچ نشینهای یونانی است. واقعه‌ای که گفته می‌شود پس از ایلیاد هومر و پیش از ادیسه هومر روی داده‌است.(در مورد ایلیاد و ادیسه در قسمت چهاردهم توضیح داده‌ام).
یونانی‌ها پس از محاصرهٔ تروآ، وانمود ساختند که تسلیم شده و شهر را ترک می‌کنند. اما در خفا پیکره‌ای عظیم از اسب ساختند و جنگجویان را درونش جا دادند و سپس اسب را به داخل شهر بردند. شب که شد نیروی یونانی از اسب خارج شد و دروازه‌های شهر را برای باقی ارتش یونانی که در تاریکی شب بازگشته‌بودند، گشود و آنان با ورود و تخریب شهر تروآ، با پیروزی قاطع به جنگ پایان دادند.
هرچند این داستان بیشتر افسانه است اما تروا وجود داشته و جنگ تروا رخ داده‌است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تمدن موکنای
موکنای (مایسینی) یک منطقه باستان شناسی در یونان، در جنوب غرب آتن است.
شاهکارهای هنر موکنایی از جمله گنجینه ای از جواهر و دو جام نازک از طلای چکش خورده مانند هر اثر هنری بزرگ، در عین سادگی، با شکیبایی مهرآمیزی کمال یافته‌اند..
برترین هنر موکنای فلز کاری است. در این زمینه، فلزکاران موکنایی نه تنها با کرت برابری کردند، بلکه صور و تزیینات مستقلی هم به کار بردند.
البته بازمانده فرهنگ موکنایی در هم شکسته تر از آن است که، همچون خرابه های کرت یا شعر هومر، تصویر روشنی از دنیای باستان به ما بدهد. با زوال تمدن موکنای (مایسینی)، برای یک دوره نه چندان کوتاه (۱۱۵۰-۷۰۰ پیش از میلاد)؛ عصر تاریک یونان فرا می‌رسد.
...
موکنای یکی از مراکز عمده‌ تمدن یونان و دژ محکم نظامی بود. قدمت قطعه های تاریخی و سفال‌های یافت شده از آوارهای این منطقه به بیش از ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد می‌رسد.
امروز، نزدیک خرابه‌های موکنای ؛ دهکده‌ای که معبد کوچکی را در میان گرفته، دیده می‌شود. تمدن‌ها می‌آیند و می‌روند، سرزمین‌ها را فرا می‌گیرند، و سپس با خاک یکسان می‌شوند، اما اعتقادات انسانی، در دل ویرانه‌ها نیز، همچنان دوام می‌آورند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فنیقی ها
فِنیقیان یکی از اقوام سامی تبار بودند که در حوزه دریای مدیترانه می‌زیستند. آنان پیشه بازرگانی داشتند و مردمی با فرهنگ و دارای خط بودند. خط فنیقی مادر خط‌های کنونی، به‌شمار می‌رود.
...
فنیقی‌ها تقریباً در دو هزار و پانصد سال پیش از میلاد از شمال شرقی خاورمیانه سر برآورده و بعدها در کرانه‌های دریای مدیترانه سکنی گزیدند.
فنیقی ها از طرف غرب تا جزیره‌های بریتانیا و از طرف شرق تا تنگه بغاز و مالاکا در نزدیکی هندوچین تجارت می‌کردند، و بر اساس شواهدی که کشف شده در آفریقا نیز حضور داشته‌اند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آریایی ها
آریا نامی است که به مهاجران هندواروپایی زبان که در طول هزاره دوم پ. م به فلات ایران و شبه قاره هند کوچ کرده‌اند، داده شده‌است.

تمدن ودایی که در شمال و شمال باختری شبه‌قاره هند شکل‌گرفت، همچنین وداها (کهن‌ترین نوشته به زبان هند و اروپایی) متاثر از آریایی هاست.
وداها مهمترین نوشتار موثر در شکل گیری فرهنگ کنونی شبه قاره هند هستند. سندی تاریخی است از جهش فرهنگی کسانی که قربانی‌کردن را مهمترین بخش زندگی خود می‌دانستند به سوی مردمانی با تفکرات فلسفی و ضد خشونت.
...
یکی از مهم‌ترین خدایان دوره ودایی «آگنی» است. در زبان هندی و هم‌چنین در زبان سانسکریت، آگنی به معنای آتش است.
در وداها آگنی خدای آتش و از مهمترین ایزدان بشمار می‌رود. دوره ودایی در هند با حضور آریایی‌ها آغاز می‌شود.

1500........1400........1300........1000
 
1400 BCE
The Olmec
The first Mesoamerican civilization developed in the jungles of the north coast of Mexico. The Olmecs built earth mounds and temples, and carved colossal sculptures of the heads of rulers, ancestors, or gods - all wearing helmets.
 
1352 BCE
Sun worshipper
Pharaoh Akhenaten tried to make the Egyptians worship a single god, the Aten or Sun-disc. He founded a new capital, Akhenaten, with open-air temples for worshipping the Sun. On his death, around 1334 BCE, the old religion was restored.
 
1302-1213 BCE RAMESES THE GREAT
Rameses II, known as Rameses the Great, ruled Egypt for 66 years. His long reign brought stability and prosperity to the Egyptian empire, and he was a major figure in the Middle East. He even claimed to have defeated single-handedly the threat from the Hittite empire in the north, at the battle of Kadesh. In fact the battle was inconclusive.
 
Father of many
It is said that Rameses had seven wives and fathered more than a hundred sons. His favourite wife was his first, Nefertari, whom he married at the age of 15.
 
Famous face
Rameses built a huge number of monuments and temples, which often included colossal statues of himself such as the temple at Abu Simbel.
 
Trojan horse
A Bronze Age legend tells of the siege of Troy. The Greeks built a huge wooden horse, hid soldiers inside, and pretended to sail away. When the Trojans took the horse into the city the soldiers crept out, and opened the gates to the Greeks, who captured the city.
 
1250-1100 BCE
BRONZE AGE COLLAPSE
From 1250-1100 BCE, the eastern Mediterranean was in turmoil. There was a mass movement of people looking for new lands to settle, and some of the great Bronze Age civilizations, including the Mycenaeans and Hittites, were violently destroyed by unknown enemies. Only Egypt was strong enough to beat off foreign invaders, whom the Egyptians called the "Sea People".
 
Greek Dark Age
Some time around 1100 BCE, Mycenae and the other fortified palaces in Greece were sacked and burned.
A period now called the Greek Dark Age followed. The Knowledge of writing was lost, and population levels fell.
 
Egypt endures
Pharaoh Rameses III defeated a great seaborne invasion by the Sea Peoples in the Nile delta in 1178 BCE. Rameses had scenes of his victory carved on temple walls, showing a captive people called the "Peleset".
They later settled on the coast of Canaan, where they gave their name to Palestine. We know them from the Bible as the Phillistines.
 

1000 BCE
The Aryans
Since the middle of the second millennium, a people called the Aryans had been setting in northwest India. They brought with them an early form of Hinduism. Most of what we know of them comes from their collection of religious poems, the Vedas. Their language, Sanskrit, is closely related to many European languages.
... 
Agni, one of the most important Vedic gods
...
1046 BCE
Zhou dynasty

In CHina, king Wu of Zhou defeated the last Shang emperor in battle, and founded the Zhou dynasty. Under the Zhou, iron-working was introduced to China.
Phoenicians
After the Bronze Age, the phoenicians, who lived on the coast of modern-day Lebanon and Syria, became the leading seafaring merchants of the Mediterranean. They traded in purple dye, extracted from the murex sea snail.
History Year by Year/Peter Chrisp, Joe Fullman, Susan Kennedy
 

برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook