تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک 16
جباران سی گانه و انحطاط آتن Thirty Tyrants
https://www.youtube.com/watch?v=d9exBgixAYU
در بخش پیش از فراز و فرود آشوریان؛ نخستین امپراتوری ژاپن، نقشههای جغرافیایی حکشده بر گِل پخته، ضرب سکه، تمدن خیرهکننده اتروسک، قوانین دراکو، اولین سفر دریایی دور آفریقا، همچنین سَکاها و جهان یونانی رومی...صحبت شد.
در این قسمت به اسپارت و جنگ و جدالهایش با آتن؛ به کوروش و داریوش، به جمهوری روم، حضور سِلتها The Celts به اروپا، و دیگر وقایع مربوط به سده ششم و پنجم (پیش از میلاد)، اشاره خواهم نمود.
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
جنگ اسپارت و آتن
اسپارت؛ در منتهای جنوبی شبهجزیرهٔ موره در یونان قرار داشت اما اهالی آن نسبت به دیگر مردمانی که در یونان میزیستند ویژه بودند. برای مثال معتقد بودند کودکان تنها متعلق به والدین نبوده و سرمایهٔ کشورند به همین سبب حق تربیت کودک بجای پدر و مادر برعهدهٔ جامعه است. بعد از تولد، کودک به نزد انجمن ویژهای برده میشد و بزرگ اسپارتها تنها در صورت تأئید قدرت و سلامت طفل اجازهٔ پرورش وی را میداد. در غیر اینصورت باید حذف میشدند. بنا بر رسم ناپسندی که بین اسپارتیان رایج شده بود، کودکان علیل و ناتوان خود را از پرتگاهی که نزدیک شهر واقع بود به پائین پرتاب میکردند.
...
پسران از سن ۷ سالگی از والدین جدا شده و در اختیار گروه تربیت قرار میگرفتند. هدف اصلی این گروه دادن تمرینهای نظامی و جنگی و پرورش سربازان ورزیده بود. این سیستم پرورشی بطور کامل کودکان را تحت نظر داشت و در صورت تخلف از اجرای اوامر، آنان تنبیه میشدند.
در آموزش و پرورش اسپارتی رسم بر این بود که در طی مدت تعلیم کودکان غالباً بطور برهنه زندگی کنند. این موضوع باعث شد که نخست در اسپارت و سپس در یونان، همجنسگرایی باب شود.
در مورد دختران بیشترین نکتهای که به آن توجه میشد پرورش زنان سالم به منظور زایمان سرباز سالم بود.
...
میان اسپارت و آتن از دیرباز جنگ ادامه داشت. کُشت و کشتاری که به تمام صفحات یونانینشین آن روزگار، یعنی از سواحل آسیای صغیر و تراکیه (ترکیه) گرفته تا قبرس و ایتالیا و... سرایت کرد و نتایج مصیبت بار آن به تخریب آتن و انحطاط تمدن آن انجامید.
اشاره من به جنگ پلوپونزوس Peloponnesian War است.
...
جنگجویان آتنی و اسپارتی، سرزمینهای طرف مقابل را خراب میکردند بدون آنکه به نتیجه ٔ قطعی برسند.
هیچ کدام از آنها قادر به حذف دیگری نبود و در نتیجه با هم کنار آمدند اما بعد از شش سال دوباره آتش جنگ بین آنان شعله ور شد.
نیروی دریایی آتن به جزیره سیسیل حمله کرد، امّا اسپارتیان که از پشتیبانی داریوش دوم هخامنشی برخوردار بودند سپاهیان آتنی را شکست سختی دادند. (۴۰۴ پیش از میلاد)
آتن وادار شد کلیه شرایط مهاجمان اسپارتی و متحدین آنها را بپذیرد. از جمله؛ حصارهای خود را ویران کند، دموکراسی نیمبندی را که داشت کنار بگذارد و برای بازگرداندن اولیگارشهای تبعید شده (نخبگان خواهان قدرت) اقدام نماید.
اولیگارشهای تبعید شده بازگشتند و برای آتن یک شورای سی نفری تشکیل دادند که نقطه شروع حکومت جباران سی گانه Thirty Tyrants و انحطاط آتن بود.
سقراط و افلاطون در مورد این تشنگان قدرت اشاراتی کرده و به عملکردشان معترض بودند که شرح آن موضوع این بحث نیست.
جباران سی گانه گروهی از بهترین آتنینان را بهقتل رساندند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
کلئیستِنِسپدر دموکراسی آتنی
کلئیستِنِس Cleisthenes، یکی از اشراف یونان باستان که در سرنگونی هیپیاس، جبار آتن همکاری داشت، با اصلاح قوانین آتن در سال ۵۰۸ پیش از میلاد، زمینه را برای دموکراسی فراهم کرد. تاریخنگاران او را به عنوان «پدر دموکراسی آتنی» مینامند. پدربزرگ مادری او کلئیستنس سیکونی، جبار شهر سیکون بود. او کلئیستِنِس، قدرت عوام را بیشتر کرد و از نفوذ اشراف کاست.
وی ساختار سیاسی قبیله ای آتن را دگرگون نمود و آنرا از چهار قبیله، به ده بخش تبدیل کرد. به بخشهای آتن دمه یا دموس میگفتند. و واژه دموکراسی از همینجا آمده است. بسیاری از صاحب نظران عصر جدید، کلئیستنس را پایه گذار نظامهای سیاسی امروزین میدانند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
پادشاهان هخامنشی: کوروش و داریوش
پیش از سال ۵۵۰ قبل از میلاد؛ پارسها (ایرانیهای قدیم) نقش به سزایی در تحولات دنیا نداشتند اما در این سال، پیروزیهای بنیانگذار و نخستین پادشاه هخامنشی (کوروش دوم که به کوروش کبیر مشهور شده)، بر سلاطین همسایه آغاز گردید.
وی در بین سالهای ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر نواحی گستردهای از آسیا حکومت کرد.
در استوانهای که در بابل کشف شده و به منشور کوروش مشهور است، وی خودش را «فرزند کمبوجیه، و از خانوادهای که همیشه پادشاه بودهاست» معرفی میکند.
منشور فوق که پس از تصرف بابل و شکست دادن واپسین شاه آن نبونعید، نوشته شده، یک سند تاریخی محسوب میشود.
در این مورد من ویدئو و مقاله ای دارم که عنوانش این است:
استوانهٔ کورش Cyrus Cylinder «مانترا»ی خیالانگیز
...
داریوش بزرگ هم فرمانروایی شاهنشاهی را استحکام بخشید. آغاز ساخت پارسه (تخت جمشید) در زمان پادشاهی او بود.
از دیگر کارهای داریوش حفر راهآبی بود که دریای سرخ را به رود نیل و از آن سو به دریای مدیترانه پیوند میداد.
تخت جمشید که طی سالیان پیوسته، پایتخت تشریفاتیِ هخامنشیان بود، یادگار داریوش است که البته خشایارشاه و اردشیر یکم و سوم هم در بهینه سازی آن سهیم بودند.
تخت جمشید در شمال شهرستان مرودشت، شمال استان فارس (شمال شرقی شیراز) جای دارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
جمهوری روم
در سال ۵۰۹ پیش از میلاد تغییری اساسی در تاریخ غرب پدید آمد و حکومت شاهنشاهی آن به حکومت جمهوری تبدیل شد.
جمهوری روم یکی از مهمترین وقایع تاریخ اروپا است و حدود ۵۰۰ سال دوام داشت.
اینکه در ۵۰۹ پیش از میلاد حکومتی مردمی با مجلس تشکیل شود بیسابقه بود.
جمهوری اولیه بدین شکل بود که اعضای جامعه (به جز زنان و بردگان) در مکانهای مشخصی جمع شده و قوانین را تصویب کرده و اجرای آن را بر عهدهٔ اشخاص خاصی میگذاشتند.
(در فرهنگ مسلط مردسالاری؛ زنان؛ اصلاً حساب نمیشدند)
...
جمهوری روم در اوج قدرت خود بر جنوب و غرب اروپا، شبهجزیره بالکان، شمال آفریقا، آسیای صغیر و آسیای غربی حکومت میکرد و در دوران ژولیوس سزار به اوج قدرت و گستردگی خود رسید. بگذریم که فروپاشی این نظام را هم بسیاری از مورخان به خودکامگی وی نسبت دادهاند. درست میگوید ویل دورانت که «یک تمدن بزرگ تا از درون منهدم نشود از بیرون مغلوب نمیشود».
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
سِلتها The Celts
حدود ۵۵۰ پیش از میلاد یک گروه از قبایل هندواروپایی جنگجوی چادرنشین، به نام سِلتها، در اروپای مرکزی ساکن شدند و بعدها نفوذ و استیلای بیشتری یافتند و از آسیای صغیر هم سردرآوردند.
از قرن سوم پیش از میلاد بدین سو؛ تاریخ اقوام سِلت رو به زوال و تباهی رفت و با فتح «گل» Gaul به دست ژولیوس سزار، استقلال سلتیها در قاره اروپا به پایان رسید.
گُل منطقهای در غرب اروپا است که امروزه فرانسه، بلژیک، غرب سوییس و بخشهایی از هلند و آلمان (بخش غربی رود راین) در آن قرار دارند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
بُختُ نَصَّر و بودا و کُنفُوسیوس
بُختُ نَصَّر (BC ۶۰۵ - BC۵۶۲) که در نوشتههای پهلوی، به صورت «بخت خسرو» (Baxt-xōsrō) آمده، نام چند تن از پادشاهان بابل است که شهرتی افسانهای بر هم زدهاند. البته این نام بیشتر به «بخت نصر دوم» اشاره دارد. اولین حمله به معبد یهودیان در اورشلیم و نابودی آن و اسارت قوم یهود به او نسبت داده میشود.
...
در بسیاری از منابع وقتی صحبت از «بودا» میشود منظور بنیانگذار مذهب بودایی गौतम बुद्ध «سیذارتا گوتاما بودا» (۵۶۳-۴۸۳) است که در شمال هند میزیست. به باور بوداییان، بسیاری دیگر نیز به «مقام بودایی» رسیدهاند.
واژه بودا یعنی بیدار شده یا به عبارت دیگر، کسی که به روشنی رسیدهاست.
...
کُنفُوسیوس؛ معلم چینی و مشهورترین فیلسوف، نظریهپرداز سیاسی که در چین باستان زندگی میکرد ۵۵۱ پیش از میلاد متولد شد و در ۴۷۹ پیش از میلاد در گذشت.
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
تالس نخستین چهرهٔ علم
در نیمهٔ دوم سدهٔ ۶ پیش از میلاد تالِس Θαλης؛ نیز که از او به عنوان آغازگر فلسفه و نخستین چهرهٔ علم یاد میشود میزیست. یونانیان او را در شمار حکمای سبعه آوردهاند.
معروف است که تالس وقوع خورشیدگرفتگی (کسوف) سال ۵۸۵ (پیش از میلاد) را پیش بینی کرد. در ریاضیات، قضیه تالس را به وی نسبت میدهند. اگر A و B و C نقاط روی دایره باشند و خط AC، قطر دایره باشد آن وقت زاویه ABC یک زاویه قائم خواهد بود. به بیان دیگر مرکز دایرهٔ محیط یک مثلث روی یکی از اضلاع مثلث قرار میگیرد اگر و تنها اگر آن مثلث قائم الزاویه باشد.
600 BCE--------------------------------------500 BCE
CHILD OF THE TIME
Growing up in Sparta
From the moment he or she was born, every Spartan boy or girl belonged to the state. A council of elders would inspect the newborn baby to see if it was healthy and strong. If it seemed weak, it would be left to die on a hillside. The lives of both boys and girls were dedicated to the military power of Sparta.
To the barracks
At the age of seven, a boy was taken from his family and send to military school to be turned into a soldier. The boys lived and slept in barracks, where they were taught the arts of war. Their sisters started their education at the same age. They learned to wrestle, run, and throw the javelin. The Spartans believed that this training would produce strong mothers, who would give birth to strong sons.
Toughening up
Young Spartans were trained to be tough. The boys were made to go barefoot at all times-which would have been painful over rough, thorny ground - and were kept permanently short of food. Once a year, they were taken to the sanctuary of the goddess Artemis and publicly whipped to test their resilience.
Everything to prove
Before he became a citizen, a young Spartan had to prove his courage and ferocity in a special ritual. He was sent out alone into the countryside at night, armed with only a dagger and allowed to kill any helot he came across. Helots were despised slaves, who were forced to farm the land for the Spartans.
Life as a warrior
At the age of 20, a Spartan man became a full-time soldier called a hoplite, a name derived from his large heavy shield, called a hoplon. From then on, he lived as part of a pack of 15 men who ate, drank, trained, and fought together. He would have to marry by the age of 30, to produce the next generation of warriors.
585 BCE
Solar eclipse
Thales of Miletus, a Greek city-state in Anatolia (modern-day Turkey), correctly predicted a solar eclipse. Thales was one of the earliest Greek philosophers-thinkers who asked questions about the natural world.
590 BCE
African pharaohs
The kings of Nubia, a kingdom on the Nile in what is now Sudan, made their residence at Meroe. The Nubian rulers modelled themselves on the pharaohs. They wrote in a type of hieroglyphs and buried their dead in pyramid tombs.
559-486 BCE
THE PERSIAN EMPIRE
In a little over 30 years, King Cyrus the Great of Persia (ruled 559-530 BCE), a small unimportant kingdom in what is now southern Iran, conquered the largest empire the world had yet seen. It was known as the Achaemenid Empire, from the name of its ruling dynasty. Under King Darius (ruled 522-486 BCE), the empire set its sights on the lands of Greece.
The city of Persepolis
Darius I built Persepolis as his ceremonial capital. Its magnificent pillared halls reflected the might and splendour of the empire.
Persian lands
Cyrus the Great's conquests stretched from Anatolia (Turkey) in the east, to Afghanistan in the west,. His son Cambyses II (ruled 630-522 BCE) added Egypt, and Darius I added Thrace (southeast Balkans).
"I am Cyrus, King of the World, Creat King, Mighty King!"
Cyrus the Great, 538 BCE
...
Important Persians
These soldiers, who Once decorated the walls of Darius's palace,represent the king's personal bodyguard. In real life, the king had 10,000 importants - if one was killed, a new recruit immediately replaced him.
The Royal Road was a 2.575-km (1,600-mile) highway that ran from the city of Susa in Persia all the way to Sardis in western Turkey.
People power
The city-state of Athens choose a new form of government: democracy (meaning "rule of the people"). All male citizens were able to vote on major decisions affecting the city. Women, foreigners, and slaves were excluded.
587 BCE
Nebuchadnezzar
When the Jews rebelled against Babylonian rule, Nebuchadnezzar II ordered the destruction of their temple in Jerusalem. The city was burned and thousands of Jews were sent to Babylonian.
563 BCE
Birth of the Buddha
According to tradition. Siddhartha Gautama was born a prince in northern India. He was so distressed by human suffering that he gave up his life of luxury and fasted beneath a tree for six years until he reached enlightenment. He became known as the Buddha, the ënlightened one", whose teachings are followed by millions of people today.Carving of the Buddha's footprints, 1st century BCE
550 BCE
Birth of Confucius
Confucius (kong Fuzi) was a Chinese philosopher and teacher whose writings stressed respect for family elders, authority, and tradition.
Confucianism, the way of life based on his teachings, would have great influence on Chinese ideas and politics.
550 BCE
Rice of the Celts
In central Europe, the Celts began spreading out from their original heartland in the northern Alps Austria and Switzerland). They controlled long-distance trade in salt and iron, and their rich burials included luxury goods of Greek and Etruscan origin, traded through the city of Massilia (Marseilles,France).
535 BCE
Battle at sea
Phoenicians founded the city of Carthage (modern Tunis) in 814 BCE.
Growing rivalry with the Greek city of Massilia led to a sea battle at Alalia, off Corsica. The Greeks lost, leaving Carthage in control of the western Mediterranean.
Roman Republic
Rome was still a tiny city-state when its citizens decided to throw out their kings and govern themselves. They set up a republic headed by two consuls - elected magistrates who ruled with the help of the Senate.
Emblem of the RomanRepublic. In Latin, "SPOR" stands for Senatus Populusque Romanus, which means "Senate and people of Rome".
Sporty Greeks
This Bronze discus belonged to an athlete called Exoidas, who won a sporting contest with it. The Greeks competed in many sports, including running, discus, boxing, wrestling and javelin.
History Year by Year/Peter Chrisp, Joe Fullman, Susan Kennedy
تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک؛ ادامه خواهد داشت
در همین زمینه
...
سایت همنشین بهار
...
برای ارسال این مطلب به فیسبوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook