Hamneshinebahar

تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک 17
Lay down your weapons
Come and get them -

https://www.youtube.com/watch?v=pE22kGuwWsA

..................................................

اگر ویدئو باز نشد از لینک زیر استفاده کنید.
فایل صوتی تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک 17

http://www.hamneshinbahar.net/mp3files/tarikhejahan_az_mamut_ta_facebook17.mp3

در بخش پیش در مورد جنگ اسپارت و آتن و روش ویژه‌ای که اسپارتی‌ها برای تربیت و آماده‌سازی کودکان خود داشتند، توضیح دادم. همچنین از اینکه آنان با پشتیبانی داریوش پادشاه ایران سپاهیان آتنی را شکست سختی دادند.

از حکومت جباران سی گانه و انحطاط آتن، از منشور کوروش، همچنین از تخت جمشید که طی سالیان پیوسته، پایتخت تشریفاتیِ هخامنشیان بود و داریوش نخستین بار سنگ بنایش را گذاشت، از سِلت‌ها The Celts (گروهی از قبایل هندواروپایی جنگ‌جوی چادرنشین که در اروپای مرکزی ساکن شدند)، از بُختُ نَصَّر و بودا و کُنفُوسیوس، از تالس نخستین چهرهٔ علم، و از جمهوری روم که در سال ۵۰۹ پیش از میلاد تغییری اساسی در تاریخ غرب پدید آورد، صحبت شد.

...

در بخش‌های مربوط به يونان و روم باستان از اصطلاحات «دموکراسی» و «جمهوری» استفاده شده‌، اما توجه داشته باشیم که مفهوم اين کلمه‌ها با معانی که بشر امروزه از دموکراسی و مردم سالاری و جمهوری و نظام های انتخاباتی و ... در ذهن دارد متفاوت است.

ــــــــــــــــــ

جنگ‌های ایران و یونان

یکی از حوادث تاثیرگذار تاریخ جنگ‌هائی است که در زمان پادشاهان هخامنشی با شهرهای یونان روی داد. از دید شماری از مورخین قرن‌ها حوادث میان اروپا و آسیا، نتیجه‌های ناگزیر آن کشاکش‌‌ها بوده‌است. این جنگ‌ها در سال ۴۹۹ پیش از میلاد آغاز شد و تا حدود یک قرن به صورت پراکنده ادامه داشت.

...

نخستین درگیری در میان ایران و یونان زمان داریوش بزرگ پدید آمد.

ــــــــــــــــــ

شورش ایونیه (ایونیا)

از سال ۴۹۹ تا ۴۹۳ پیش از میلاد؛ در قسمت آسیای کوچک یونان باستان یعنی «ایونیا» (یئونا) علیه دولت هخامنشی شورشی آغاز شد و گروهی از یونانیان به شهر «سارد» (واقع در بخش غربی آسیای کوچک، از شهرهای مهم شاهنشاهی هخامنشی) حمله کردند که به آتش سوزی بزرگی انجامید.

جنگ ایونیه، شش سال به درازا کشید و فرجام آن پیروزی داریوش بود.

ــــــــــــــــــ

نبرد ماراتون

آتش زدن سارد به دست یونانیها موجب شد که به امر داریوش، ارتش ایران براى سرکوب شورشیان به محل اعزام شود.

به گفته هرودوت، هیپیاس، حاکم پیشین آتن و هوادارانش با داریوش به توافق رسیدند که با فرستادن سپاهیانی به یونان، زمینه را برای انتقال قدرت در آتن فراهم کند.

بنا بر رهنمود هیپیاس، سپاه ایران برای حمله به آتن نباید در ساحل نزدیک شهر توقف کند و برای غافلگیری آتنی‌ها بهتر است که کشتی‌های ایرانی در محلی دورتر از آتن لنگر بیندازند تا سربازان با خیالی آسوده قدم بر ساحل بگذارند و سپس از پشت سر به آنان حمله کنند. از نظر هیپیاس بهترین جا برای توقف کشتی‌ها، ساحل ماراتون بود. ماراتون قطعه زمین مسطحی بر دامنه تپه‌های ماراتون است که در ۴۲ کیلومتری شمال آتن واقع است. این منطقه کوچک از چهار طرف با باتلاق، دریا و تپه محصور شده‌است.

آتنی‌ها از حمله طرف مقابل مطلع شده و می‌دانستند ناوگان ایرانیان در ساحل دهکده ی ماراتون در حال پیاده شدن به ساحل هستند. با سربازان زره پوش خود موسوم به هوپلیت‌ها (ὁπλίτης) به بلندی‌های مُشرف به دریا رفتند و پیاده شدن نیروهای ایران را نظاره کردند. خیلی زود تعدادی نیروی کمکی از شهر پلاته به آنها پیوستند و نیروهای ایرانی را در محاصره گرفتند و تعداد زیادی از آنها را به قتل رساندند.

...

هوپلیت‌ها سربازان پیاده‌ای در یونان باستان بودند که در بیشتر اوقات سال به کار کشاورزی می‌پرداختند، اما با آغاز جنگ به میدان کارزار می‌رفتند. آنان سلاح‌ها و آرایش نظامی خاص خود را داشتند و در صف‌هایی به هم پیوسته به میدان گام می‌گذاشتند و با سلاح‌هایی سنتی با حریفان‌شان درمی‌آویختند.

...

قبل از آنکه نبرد ماراتون آغاز شود، دونده‌ای یونانی به نام «فیدیپیدس» Pheidippides فاصلهٔ بین آتن و اسپارت را در طول دو روز دوید تا از

اسپارتیان، برای مقابله با سپاه ایران درخواست یاری کند.

همچنین بر اساس افسانه‌ها او را همان کسی می‌دانند که فاصلهٔ ماراتون تا آتن را بدون توقف دوید تا خبر پیروزی یونانیان در جنگ را به آنها برساند و پس از اعلام این خبر بر اثر خستگی زیاد جان باخت.

ــــــــــــــــــ

جنگ خشایارشا با یونانیان

خَشایارشا، ملقب به شاه شاهان، پسر داریوش و نوه کوروش بود. وی رکورد بزرگترین امپراتوری دنیا از نظر جمعیت را حدود ۴۸۰ پیش از میلاد با داشتن ۴۴ درصد جمعیت کل دنیا از آن خود دارد.

به پارسی باستان؛ خَشایا-رآشا (Xšaya-ṛšā)، خشایارشا از دو جزء «خشای» به معنی (شاه) و «آرشا» به معنی (مرد) تشکیل شده و به معنی «شاه مردان» است.

خشایارشا نام دو تن از پادشاهان هخامنشی در تاریخ ایران بوده‌است:

اینجا منظور خشایارشای یکم است که بین سال‌های (۴۸۵ تا ۴۶۵ پیش از میلاد) پادشاه ایران بود.

خشایارشای دوم، پسر اردشیر یکم است.

...

دومین دورهٔ نبردهای ایران با یونان از سال ۴۸۰ تا ۴۷۹ پیش از میلاد ادامه می‌یابد. نبرد ترموپیل، نبرد آرتمیزیوم، نبرد سالامیس و نبرد پلاته و میکال مربوط به همین دوره ‌است.

ــــــــــــــــــ

نبرد ترموپیل

نبرد ترموپیل (۴۸۰ پیش از میلاد) اولین جنگ از دومین دورهٔ جنگ‌های ایران و یونان در زمان خشایارشا است که بین ارتش شهرهای متحد شدهٔ یونان به فرماندهی لئونیداس، پادشاه اسپارت و خشایارشا به وقوع پیوست. کلام لئونیداس وقتی خود و نیروهایش را در محاصره ایرانیان دید که مسلح به سوی‌شان می‌شتافتند مشهور است.

او و یارانش با بیان μολὼν λαβέ=come and get it (بیا و بگیر) خود را به سپاه خشایارشا کوبیدند و همه کشته شدند. پادشاه ایران از آنان خواسته بود اسلحه‌های خود را بر زمین اندازند و تسلیم شوند. این جنگ در گذرگاه ساحلی و باریک ترموپیل به وقوع پیوست.

...

لشگرکشی هخامنشیان پاسخی به پیروزی آتنی‌ها در نبرد ماراتون بود. پس از آن خشایارشا ارتش زمینی و دریایی عظیمی برای فتح تمام یونان تدارک دید.

ــــــــــــــــــ

نبرد آرتمیزیوم

همزمان با درگیری نیروی زمینی ایران و اسپارت در ترموپیل، آن‌سوتر در خلیج آرتمیزیون ناوگان دریایی ایران با توفان روبرو شده و خسارات زیادی دیدند. ناوگان آتن با این گمان که ایرانیان نابود شده‌اند، به آنجا شتافتند ولی ایرانیان را آماده دیدند. این نبرد با شکست یونانیان به فرجام رسید.

ــــــــــــــــــ

نبرد سالامیس

ناوگان دریایی ایران و آتن در خلیج سالامیس برخوردی نظامی داشتند، که پس از تلفاتی از دو سو، میدان نبرد از سوی سپاه خشایارشا رها شد. در نبرد سالامیس فرمانده‌ی نیروی دریایی ایران آرتمیس ملکه هالیکارناس (شهری در یونان باستان در ساحل کاریا در آناتولی) بود که به سپاه خشایارشا پیوسته بود.

ــــــــــــــــــ

نبرد پلاته

نبرد پلاته در محل پلاته در سال (۴۷۹ پیش از میلاد) رخ داد. نتیجه این جنگ آن شد که ارتش خشایارشا در سال ۴۷۹ پیش از میلاد از یونان شکست خورد.

ــــــــــــــــــ

نبرد میکال

بنابر تاریخ هرودوت در همان روز نبرد پلاته یونانی‌ها، سفیرانی را نزد فرمانده نیروی دریایی اسپارت قرستادند و از او برای مقابله با پارسیان کمک خواستند و او پذیرفت. ایرانیان بطرف میکال حرکت کردند و کشتی‌ها را به خشکی کشاندند و دور آنها دیواری از سنگ و چوب کشیدند تا مثل سنگری از سربازان حمایت کنند. ولی اسپارتیها به سنگر ایرانی‌ها حمله کردند و توانستند به داخل آنها نفوذ کنند. در این جنگ خیلی‌ها به یونانیان کمک و به خشایارشا پشت کردند و در نتیجه ایرانی‌ها شکست خوردند. پیروزی یونانیان، باعث نابودی هژمونی ایران در دریای اژه و یونان شد.

ــــــــــــــــــ

نبرد اوریمیدون

از نبرد اوریمیدون هم سخن رفته که در آن یکبار دیگر ناوگان دریایی ایران از یونان شکست خورد و بدین ترتیب برخی از دولت - شهرهای یونانی آسیایی نیز از ایران استقلال یافتند.

ــــــــــــــــــ

پیمان صلح کالیاس

درگیری یونان و ایران ادامه داشت تا حدود ۴۴۹ سال پیش از میلاد که با «عهدنامه کالیاس» Ειρήνη του Καλλίου فروکش کرد.

این صلحنامه با میانجیگریِ کالیاس که یک سیاستمدار آتنی بود انجام شد و به همین نام نیز مشهور است..

درگیری‌های دیگر از جمله جنگ بین داریوش سوم و اسکندر مقدونی و حوادثی چون انقراض هخامنشیان و...بعدها اتفاق می‌افتد.

توجه داشته باشیم که آنزمان (بویژه زمانیکه اسکندر به ایران لشگرکشی کرد) موجودیتی واحد به نام یونان وجود نداشته‌است. درواقع یونانی در کار نبود. چند صد دولت - شهر یونانی در آسیا و اروپا وجود داشت از این رو به نظر شماری از پژوهشگران عنوان «جنگهای ایران و یونان» اشتباه ‌است. چون این بدین معناست که گویا موجودیتی واحد به نام یونان وجود داشته که با ایران جنگیده‌است.

گفته می‌شود شماری از این دولت - شهرها که در آسیا بودند در نبردها شرکت نداشتند و زیر کنترل ایران بودند. دولت - شهرهای اروپای شرقی هم بیشترشان در صلح و هم پیمانی با ایران بودند. دولت - شهرهای یونانی ایتالیا موضوعی جداست و در همان دولت - شهرهای یونانی هم که با ایران مشکل داشتند، دو اتحادیه (یکی به رهبری آتن و دیگری به‌رهبری اسپارت) وجود داشت، و تازه در خود آتن هم حاکمیت در زمان‌های مختلف تصمیمات مختلف می‌گرفت.

تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک؛ ادامه خواهد داشت

The Greek-Persian wars

In the early 5th century BCE, the Persians twice attempted to conquer Greeks. The Greek city-states, especially Athens and Sparta, were always squabbling with each other but they united against the Persians. Though hugely outnumbered, the Greeks finally saw the Persians off.

Hoplites on the run

The Greeks fought on foot in formations called phalanxes, of eight to 50 ranks (rows). With their shields locked tightly together to form a protective wall and the spears of those in front pointing towards the enemy, the phalanx advanced at a run.

Quick-moving Persian

The Persian had greater mobility on the battlefield thanks to their lighter equipment. This archer is wearing a soft felt cap and mail coat in contrast to the heavy bronze helmets and body armour of the Greeks. The Persians armour of the Greeks. The Persians fought at a distance, using their archers to break up the advancing enemy and bringing in cavalry to ride them down.

"Come and get them!"

Leonida's answer to Xerxes when he ordered the Spartans to lay down their weapons at Thermopylae

ــــــــــــــــــ

Who's who

Xerxes

Darius I's son, Xerxes, became king of Persia in 486 BCE. Six Years later he invaded Greece in revenge for his father's defeat at Marathon.

Artemisia

Queen of Halicarnassus (a city on the site of Bodrum, Turkey), Artemisia Sent live ships to join Xerxes' fleet.

She took part in the Battle of Salamis.

Leonidas

Known as Leonidas the Brave, this king of Sparta led an elite force of 300 Spartans on a suicide mission at Thermopylae.

ــــــــــــــــــ

The Battle of Thermopylae

This 19th-century painting shows the heroic Spartan king Leonidas. The Greeks met Xerxes' invasion force at a narrow mountain pass.

Knowing defeat was inevitable, Leonidas sent the rest of the Greeks away while he and his Spartan force delayed the Persian advance. They all died.

ــــــــــــــــــ

Marathon man

Pheidippides was a Greek messenger who ran all the way from Athens To ask the Spartans for help before the Battle of Marathon but they refused to come. Another story says that he ran 40 km (35 miles) from Marathon to Athens to announce the Greek victory - the origin of the modern marathon.

...

499 BCE

During the reign of Darius I, the Ionian city - states revolt against Persia. Athens came to their aid.

ــــــــــــــــــ

Major battles

490 BC Marathon

This battle was fought on the plain of Marathon, north of Athens. Led by the Athenian general Miltiades, a much smaller Greek army defended Darius I;s invasion force.

...

Forces

Greeks: 7,000, including 300 elite Spartan troops

Persians: up to 250,000, including 10,000 "Immortals" (elite infantry)

ــــــــــــــــــ

480 BCE Salamis

Themistocles, commanding the Athenian fleet, lured the Persian fleet into an ambush off the island of Salamis, king Xerxes watched from the shore as his much larger fleet was rammed and destroyed.

...

Forces

Greeks: 378 ships

Persians: 800 ships

ــــــــــــــــــ

479 BCE Plataea

The Greek and Persian armies clashed on Theban territory. A surprise Spartan phalanx charge made the Persian army turn and flee, giving the Greeks final victory.

...

Force

Greeks: 40,000

Persians: 120,000 (including Greek allies)

ــــــــــــــــــ

Key events