دکتر هاشم بنی طُرُفی سر بر خاک نهاد
سینه باید گشاده چون دریا
تا کند نغمه ای چو دریا ساز
نفسی طاقت آزموده چو موج
که رود صد ره و بر آید باز
تن توفان کش شکیبنده
که نفرساید از نشیب و فراز
بانگ دریادلان چنین خیزد
کار هر سینه نیست این آواز
ساعاتی پیش زندانی دو نظام شاه و شیخ؛ دکتر هاشم بنی طُرُفی مترجم کتاب «حیات: طبیعت، منشاء و تکامل آن»، اثر الکساندر ایوانوویچ اُپارین، به میهمانی خاک رفت.
آن انسان فرزانه که لحظه‌ای از اندیشیدن؛ نوشتن و روشنگری دست برنمی‌داشت در زمان شاه سه بار و رویهم به مدت ۱٨ سال و در جمهوری اسلامی حدود ۵ سال را در زندان سپری کرد....
گریه و خنده‌‌اش همچو شمع و سحر آمیخته با یکدیگر بود. با خنده می‌گریست و با گریه می‌خندید.
گریهٔ ابر بین و خندهٔ برق
درنگر تا که چیست اینجا فرق
ابر از آن گریه نعمت اندوزد
برق از آن خنده آتش افروزد
...
زندانیان سیاسی در زمان شاه با کتاب اُپارین «حیات طبیعت، منشاء و تکامل آن» همچنین «از كهكشان تا انسان» نوشته «جان ففر»، همنشین بودند. کتاب اوپارین مفاهیم مکانیکی و دیالکتیکی حیات را تشریح می‌کرد و ترجمه آن خدمت بزرگی به زندانیان بود و همه با اشتیاق می‌خواندیم. یادم نمی‌رود که در بند دو و سه زندان قصر نه یکبار؛ چندبار آن کتاب گم و گور شد... چرا؟ چون به نظر بعضی کفر و ضاله می‌آمد.
...
اُپارین در کتابش با اشاره به این واقعیت که «آن‌چه را امروز نمی‌دانیم، فردا خواهیم دانست...»؛ به یکی از مهم‌ترین جلوه‌های حیات (گونه‌ای از آن که ما می‌شناسیم) شیوه‌ی بازتولید پروتئین‌ها، اشاره کرده و شرح داده بود تکامل مولکولی حلقه‌ی وصل کننده‌ی دنیای بی‌جان ماقبل حیات و اولین شکل‌های حیات است. روندی که با پیدایش:
- مجموعه‌‌های مولکولی (کلوئیدی-شیمیایی) دارای قابلیت خودتکرارسازی
- به وجود آمدن آنزیم‌ها و -
- پیدایش حیات ماقبل‌سلولی
اتفاق افتاده است.
...
زمانیکه کتاب اُپارین ترجمه شد؛ فرایند پدید آمدن زندگی و تئوری تشریح کننده چگونگی ایجاد حیات در زمین، برای بسیاری از ما روشن نبود.
بعدها معلوم شد که بیشتر اسیدهای آمینه که گاه آنها را آجرهای سازنده حیات می‌نامند؛ می‌توانند در اثر فرایندهای شیمیایی طبیعی نامربوط با حیات نیز ایجاد گردند.این مطلب را میلر Miller و یوری Urey و دیگر دانشمندان در طی آزمایش‌هایی در آزمایشگاه، با ایجاد شرایط مشابه با زمان بوجود آمدن حیات در زمین نشان دادند.
...
یکی از نوشته‌های دکتر هاشم بنی طُرُفی را که اشاره به زندان دارد و داستان کوتاهی است با عنوان ملاقات، همچنین شعری را که مصاحبه نامیده و بیاد «خسرو روزبه» سروده‌است، قرائت می‌کنم. داستان و شعر دکتر هاشم بنی طُرُفی را از ویدئوی ضمیمه بشنوید.
پانویس
در آغاز قرن گذشته، اوپارین، همچنین جان هالدین J. B. S. Haldane (زیست‌شناسی تکاملی اهل بریتانیا) اظهار داشتند که ترکیبات پیچیده شیمیایی موجودات زنده، از مولکول‌های ساده موجود بر کره زمین حاصل شده‌اند. بعدها استنلی میلر Stanley Lloyd Miller (شیمیدان و زیست شناس آمریکایی) توانست این ترکیبات پیچیده آلی را در آزمایشگاه به وجود آورد. وی نشان داد ترکیبات آلی پیچیده می‌تواند توسط فرآیندهای نسبتا ساده فیزیکی از مواد معدنی ایجاد شود. آزمایش میلر در محیط و شرایطی انجام گرفت که بتواند بازنمایی شرایط اولیه جوی زمین باشد.
...
شعر نخست از هوشنگ ابتهاج و شعر دوم از حکیم سنایی است.
...« عادل حبه»(عضو حزب کمونیست عراق) که در ایران پیش از انقلاب زندانی بوده، مقاله‌ای با عنوان «الدكتور هاشم بني طرفي في ذمة الخلود» نوشته و دستخط ایشان را هم(که عکسی از خود به زندانی عراقی داده) اضافه کرده‌است.
...
آهنگ آغاز و پایان ویدئو رقص مجار شماره ۵ اثر برامس و؛ آهنگ بین ویدئو «چارداش» Csárdás ، نوع دیگری از رقص محلی مجار است که پیشینه‌اش به قرن هیجدهم میلادی می‌رسد. نوازنده آن هنرمند کره ای Hyun-Su Shin است.
...
سایت همنشین بهار
برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook