منطق فازی و فراتر از آن Fuzzy Logic and Beyondیادی از پروفسور لطفی زاده
این بحث اشاره کوتاهی است در مورد پروفسور لطفی زاده Lotfi Asker Zadeh (لطف‌علی رحیم‌اوغلو عسکرزاده)، که به خاطر ارائه ریاضیات فازی یا بهتر بگویم منطق فازی و فراتر از آن Fuzzy Logic and Beyond در مجامع علمی شهرت داشت. وی از بزرگترین چهره های عالم ریاضیات، دانش کامپیوتر و مهندسی سیستم بود.
سال ۱۹۶۵ پروفسور لطفی زاده مقاله ماندگار خود «مجموعه‌های فازی» Fuzzy Sets، را منتشر نمود و بر خلاف آموزش سنتی در ریاضی، منطق انسانی و زبان طبیعت را وارد علم کرد و نوشت: «ما اساساً به نوع جدید ریاضیات نیازمندیم، ریاضیات مقادیر مبهم یا فازی که توسط توزیع‌های احتمالات قابل توصیف نیستند.»
...
واژهٔ fuzzy غیردقیق، ناواضح و مبهم (شناور) معنا دارد. البته منطق فازی شیوه‌هایی را که برای طراحی و مدل سازی یک سیستم نیازمند ریاضیات پیچیده و پیشرفته است، با استفاده از مقادیر زبانی و دانش فرد خبره جایگزین می‌سازد. در محاسبات ریاضی از متغیرهای عددی استفاده می‌شود اما در منطق فازی از متغیرهای زبانی(گفتاری یا غیر عددی) بهره می‌گیرند.
متغیرهای زبانی به متغیرهایی گفته می‌شود که مقادیر مورد قبول برای آن‌ها به جای اعداد، کلمات و جملات زبان‌های انسانی یا ماشینی هستند. منطق فازی بیش از بیست سال پس از ۱۹۶۵ از درگاه دانشگاه‌ها به بیرون راه نیافت زیرا کمتر کسی معنای آنرا درک می‌کرد. از ۱۹۸۰ به بعد صنعتگران ژاپنی آن را به کار گرفتند. نخستین پروژه، طرح هدایت و کنترل تمام خودکار قطار زیرزمینی شهر سندای Sendai Subway 1000 بود که توسط شرکت هیتاچی برنامه‌ریزی و ساخته شد. طرح چشمگیر ژاپنی‌ها را اینگونه خلاصه کرده‌اند:
آغاز حرکت نامحسوس(تکان‌های ضربه‌ای) قطار، شتاب‌گرفتن نامحسوس، ترمز و ایستادن نامحسوس و در کل صرفه جویی زیاد در مصرف برق. بعداً منطق فازی در تکنولوژی دستگاه‌های صوتی و تصویری ژاپنی‌ها هم راه یافت(از جمله نلرزیدن تصویر فیلم دیجیتال ضمن لرزیدن دست فیلم‌بردار).
با پیشرفت چشمگیر ژاپن در عرصه وسایل الکترونیکی، در سال ۱۹۹۰ کلمه «فازی» در آن کشور به عنوان «کلمه سال» شناخته شد.
در غرب بسیار دیر تر، پس از خوابیدن موج بحث‌های علمی در رابطه با منطق فازی استفادهٔ صنعتی از آن آغاز شد و برای اولین بار در سال ۱۹۷۴ برای تنظیم دستگاه تولید بخار، در یک نیروگاه کاربرد عملی پیدا کرد. آثار و ابداعات پروفسور لطفی زاده تقریبا به همه جنبه‌های زندگی ما نفوذ کرده است، از دوربین‌های هوشمند گرفته، تا خودروها، آسانسورها و حتی ماشین جستجوی گوگل.
گفته می‌شود نوآوری‌های پروفسور لطفی‌زاده، امکان‌پذیری یک پارادایم تازه در هوش مصنوعی را نیز تبیین، و رئوس کلی آن را ترسیم کرده‌است. یادآوری کنم که پروفسور لطفی زاده بیش از ۲۰۰ مقالهٔ تحقیقی نوشته و دارای بیشترین ارجاع highly-cited در مقالات علمی دنیاست.
پانویس
پروفسور لطفی زاده، ۱۵ بهمن ۱۲۹۹ (چهارم فوریه ۱۹۲۱) در باکو به دنیا آمد و ۶ سپتامبر ۲۰۱۷ (شانزدهم شهریور ۱۳۹۶) در برکلی کالیفرنیا درگذشت.
...
سایت همنشین بهار
برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید: پنیانگذار منطق فازی که امروز شنبه ۲۱ مرداد سال ۱۳۹۶ به غبار پیوست.</br>
وی به خاطر ارائه ریاضیات فازی یا بهتر بگویم منطق فازی و فراتر از آن Fuzzy Logic and Beyond در مجامع علمی شهرت داشت.</br>
سال ۱۹۶۵ مقاله ماندگار خود «مجموعه‌های فازی» Fuzzy Sets، را منتشر نمود و بر خلاف آموزش سنتی در ریاضی، منطق انسانی و زبان طبیعت را وارد علم کرد و نوشت: «ما اساساً به نوع جدید ریاضیات نیازمندیم؛ ریاضیات مقادیر مبهم یا فازی که توسط توزیع‌های احتمالات قابل توصیف نیستند.»
){kind=small}
facebook