این بحث در مورد زمین است. قرارگاه اصلی ما؛ همچنین آخرین منزلی که در آن مأوا گزیده‌ایم. البته وقتی هم نباشیم ما را در خود جای می‌دهد. زمین حدود ۴٫۵۴ میلیارد سال پیش؛ از آمیزش سحابی‌های خورشیدی یا بهتر بگویم از پیوند ابر و گاز میان‌ستاره‌ای شکل گرفته‌، این سن و سال بر اساس مدارک پرتونگاری شهاب‌سنگ‌ها و مطابقت آن‌ها با سنگ‌های زمینی و سنگ‌های ماه به دست آمده‌است. این سیاره که در فاصلهٔ ۱۵۰ میلیون کیلومتری خورشید قرار دارد، خانهٔ هزاران هزار گونه از جانداران، ازجمله انسان است.

جّو زمین و دیگر شرایط فیزیکی و شیمیایی آن؛ با گذر زمان دچار دگرگونی‌های شگرفی شده‌، از جمله اینکه لایهٔ اوزون ozone layer به دور این سیاره حلقه زده و با کمک میدان مغناطیسی زمین مانع از ورود پرتوهای آسیب‌رسان خورشید شده‌است. زمین و هرچه در آن است نابود می‌شد اگر لایه ازون نبود.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

زمین با دیگر جرم‌های آسمانی بویژه خورشید و ماه کنش و واکنش دارد و همین الآن با سرعتی ۳۶۶٫۲۶ برابر سرعتی که به دور خودش می‌گردد، به گرد خورشید هم چرخ می‌زند. البته زمین در مداری (تقریباً) بیضی شکل، کج کجکی به دُور خورشید می‌چرخد یعنی محور گردش آن نسبت به خط عمود بر صفحهٔ گردش ۲۳٫۴ درجه انحراف دارد و این به اصطلاح انحراف (یا همین حساب و کتاب دقیق)، باعث ایجاد تغییرات فصلی و سبب نامساوی شدن طول روز و شب در زمان‌های متفاوت سال در یک نقطه می‌شود. برای پایدارشدن زاویهٔ انحراف محور زمین، ماه نقش موثری دارد که از آن می‌گذرم.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

زمین ذره‌ای ناچیز در مقابل عظمت جهان است

برای فهم دقیق موضوع فوق باید «نقطهٔ آبی کمرنگ» Pale Blue Dot را بشناسیم.

نقطهٔ آبی کمرنگ نام نگاره‌ای است که در سال ۱۹۹۰ میلادی توسط Voyager 1 (فضاپیمای کاوشگر وویجر ۱) از فاصلهٔ ۶ میلیارد کیلومتری از کرهٔ زمین گرفته شده‌است. وویجر ۱ با وزن ۷۲۲ کیلوگرم، ۵ سپتامبر ۱۹۷۷ به منظور بررسی بیرون منظومه شمسی و در نهایت فضای میان‌ستاره‌ای به فضا پرتاب شده‌ و بیش از ۱۸٫۶۷ میلیارد کیلومتر از خورشید فاصله دارد. این فاصله آن‌قدر دور است که بیش از ۲۰ ساعت طول می‌کشد تا سیگنالی به آن فرستاده‌شود و برگردد.

فضاپیمای وویجر ۱ در حال ترک منظومه شمسی بود، که توسط ناسا دستور گرفت توسط دوربین خود یک عکس (یک نگاره) از کره زمین از پهنه دور و وسیع فضا تهیه کند. این کار درواقع به درخواست کارل سیگن اخترشناس شهیر صورت پذیرفت.

در نگاره مزبور، کرهٔ زمین به شکل یک نقطهٔ آبی کوچک کمرنگ (در اندازه ۰/۱۲ پیکسل) در برابر عظمت فضا دیده می‌شد.

متن زیر مضمون سخنان کارل سیگن در مورد زمین یا همان نقطه آبی کمرنگ است که اشاره نمودم.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

دوباره به این نقطه نگاه کنید

از این چشم‌انداز دور فرا دست؛ زمین شاید توجه خاصی برنیانگیزد. ولی برای ما قضیه فرق می‌کند. دوباره به این نقطه(آبی رنگ) نگاه کنید. آن اینجاست. ما اینجاییم.

تمام کسانی که دوستشان دارید٬ تمام کسانی که می‌شناسید٬ تمام کسانی که تابحال چیزی در موردشان شنیده اید٬ تمام کسانی که وجود داشته ‌٬ زندگی شان را در اینجا سپری کرده‌اند. برآیند تمام خوشی‌ها و رنج‌های ما در همین نقطه جمع شده‌است. هزاران مذهب٬ ایدئولوژی و دکترین اقتصادی که آفرینندگانشان از صحت آن‌ها کاملا مطمئن بوده‌اند٬ هر شکارچی و کاوشگری٬ تمامی قهرمانان و بزدلان٬ تمامی آفرینندگان و ویران کنندگان تمدن٬ تمامی پادشاهان و رعایا٬ تمامی زوج های جوان عاشق٬ تمامی پدران و مادران٬ کودکان پُر امید٬ مخترعان و مکتشفان٬ تمامی آموزگاران اخلاق٬ تمامی سیاستمداران پست و پلید٬ تمامی «ابرستاره‌ها»٬ تمامی رهبران کبیر٬ همه قدیسان و گناهکاران در تاریخِ گونه ما٬ آنجا زیسته‌اند٬ در این ذره غبار که در فضای بیکران در مقابل اشعه خورشید شناور است. در زمین. زمین منزلگاه کوچکی در پهنه عظیم گیتی است. ذره‌ای ناچیز در مقابل عظمت جهان. به رودهای خون که توسط امپراطوران و ژنرال‌ها بر زمین جاری شده...٬ بیاندیشید. این خونریزان٬ اربابان لحظاتی از قسمت کوچکی از این نقطه [نقطه آبی کمرنگ] بوده‌اند. به بی رحمی‌های بی پایانی که ساکنان گوشه‌ای از این نقطه٬ توسط ساکنان گوشه دیگر (که از این فاصله نمی‌توان آنها را از هم بازشناخت) متحمل شده‌اند بیاندیشید٬ چقدر اینان به کشتن یکدیگر مشتاق‌ند٬ چقدر با حرارت از یکدیگر متنفرند. تمامی شکوه و جلال ما٬ تمامی حس خود برتربینی ما، خود مهم‌بینی بی پایان ما٬ این توهم که ما در جهان حق ویژه و جایگاه خاصی داریم٬ با این نقطه کمرنگ نور به چالش کشیده می‌شود. سیاره ما ذرّه‌ای گمشده در تاریکی کهکشان‌هاست. در این تیرگی و عظمت بی‌پایان٬ هیچ نشانه‌ای از اینکه غیر از خود ما کمکی از جایی می‌رسد تا ما را از شر خودمان در امان نگاه دارد٬ دیده نمی‌شود. زمین تنها جای شناخته شده‌است که قابلیت زیست دارد. هیچ جای دیگری نیست٬ حداقل در آینده نزدیک که گونه بشر بتواند به آنجا مهاجرت کند. مشاهدات٬ بله٬ استقرار٬ هنوز نه. خوشمان بیاید یا نه٬ زمین تنها جایی است که می‌توانیم روی پای‌مان بایستیم. گفته شده که ستاره‌شناسی تجربه‌ای است شخصیت ساز که فرد را فروتن می‌سازد. شاید هیچ تصویری بهتر از این٬ غرور ابلهانه و نابخردانه نوع بشر را در دنیای کوچکش به نمایش نگذارد. برای من٬ این تصویر تاکیدی است بر مسؤولیت ما در جهت برخورد مهربانانه‌تر ما با یکدیگر٬ و سعی در گرامی داشتن و حفظ‌کردن این نقطه آبی کمرنگ٬ تنها خانه‌ای که تاکنون شناخته‌ایم.