جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ / Friday 22nd November 2024

 

 

تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک 43
بودن یا نبودن؛ آیا مسأله به واقع این است؟ 

 

 
در قسمت پیش؛ ضمن شرح وقایع قرن شانزدهم میلادی و آنچه بین ۱۵۳۰ تا ۱۵۵۰ گذشت، از جمله به موارد زیر اشاره نمودم: 
  • آلبریکو جنتیلی و جدایی دین و دولت
  • سلیمان قانونی و جنگ با شاه طهماسب صفوی 
  • جنگ صفویان و عثمانی(۱۵۵۵-۱۵۳۲) 
  • هنری هشتم پادشاه انگلستان و درگیری‌هایش با پاپ وقت؛ کلمنت هفتم 
  • یسوعیون؛ پیاده‌نظام پاپ 
  • کوپرنیک ستاره‌شناس و ریاضیدان لهستانی که نظریه خورشید مرکزی منظومه ما را گسترش داد 
  • شورای ترنت که ناشی از اصلاحات پروتستانی بود و به عنوان تجسم اصلاح کاتولیک توصیف می‌شد
  • ایوان مخوف یا بهتر بگویم ایوان گروزنی(Grozny)، و - 
  • داستان ژان کالـْوَن و سوختنِ سِروِه‌تُس در آتش 
... 
در این بخش مهم‌ترین وقایع بین ۱۵۵۰ تا آخر قرن شانزدهم میلادی را اشاره می‌کنم. 
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۵۵۱ 
اولین کتاب در مورد فسیل‌ها 
کنراد گسنر Conrad Gessner فیلسوف سوئیسی در حوزه طبیعی؛ بین ۱۵۵۱ تا ۱۵۵۸ کتاب ۵ جلدی و ۴۵۰۰ صفحه‌ای Historiae animalium(داستان حیوانات)، را نوشت. کتابی که آغازی بر جانورشناسی مدرن بود.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۵۵
صلح آوگسبورگ 
۱۵۵۵ میلادی؛ کنگره آوگسبورگ در شهری به همین نام در آلمان شکل گرفت. این گنکره برای پایان دادن به کشمکش‌های مذهبی امپراتوری مقدس روم بر پا شد.

امپراتور مقدس روم نامی است که توسط تاریخ نویسان برای نامیدن حکمرانِ آلمانی قرون وسطایی استفاده می‌شد 
بعد از جنبش اصلاح دینی(رفورماسیون)؛ اختلافاتی در این امپراتوری پیش آمد. از نتایج کنگره اوگسبورگ اعطای آزادی پیروان مدهب پروتستان بود. همچنین املاک غصب شده پروتستان‌ها رابه آنان باز پس دادند. 
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۵۶
اکبر شاه و گورکانیان هند
جلال‌الدین محمد اکبر؛ که به شکار ببر شهره شد، سومین پادشاه از سلسله گورکانیان هند(امپراتوری مغولی هند) بود. سال ۱۵۵۶ میلادی بر تخت سلطنت نشست و نزدیک به نیم قرن بر بخش بزرگی از شبه قاره هند فرمانروایی کرد. از وی در کنار آشوکا یکی از تأثیرگذارترین پادشاهان در تاریخ هند و بزرگترین پادشاه آن سرزمین یاد کرده‌اند. 
اکبر شاه با فرهنگ ایرانی انس زیادی داشت و اهل مدارا بود.
در حالی که در دوران وی؛ میان کاتولیک‌ها و پروتستان در اروپای غربی جنگ‌های مذهبی بیداد می‌کرد و تعصب دینی بین صفویان و امپراتوری عثمانی حاکم بود او با وجود مسلمانی؛ در قلمروی پهناور خودش با مسلمان و هندو یکسان رفتار می‌کرد. 
**** 
سال ۱۵۵۶ در شمال چین زمین‌لرزه‌ای عظیم رخ داد که گفته شده مرگبارترین زمین‌لرزه ثبت شده در تاریخ بود.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۵۸ 
ملکه الیزابت 
الیزابت یکم Elizabeth I Of England از ۱۵۵۸ تا زمان مرگش (به مدت ۴۵ سال) در انگلستان و ایرلند قدرت را به دست داشت. وی دختر هنری هشتم بود که در قسمت چهل و دوم شرحش رفت. 

وقتی دو سال و نیم بیشتر نداشت؛ مادرش را به خاطر روابط خارج از قواعد زناشویی، اعدام کردند و الیزابت نامشروع شناخته شد. خودش هم به ظن حمایت از شورشی‌های پروتستان حدود یک سال زندانی بود.
یکی از اقدام‌های او تاسیس و برپایی کلیسای پروتستان انگلیس بود که خود هدایت آن را بر عهده داشت. 
در سال ۱۵۸۸ که اسپانیا تصمیم به فتح انگلستان گرفت؛ شکست نیروی دریایی آن کشور، ملکه الیزابت را با یکی از بزرگترین پیروزی‌های نظامی در تاریخ انگلستان پیوند داد. 
رشد و شکوفایی درام و تئاتر انگلیس که توسط پیشگامانی چون ویلیام شکسپیر و کریستوفر مارلو رهبری می‌شد در زمان سلطنت وی(عصر الیزابت) رخ داد.
 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۵۶۲ 
جنگ‌های مذهبی در اروپا و فرمان نانت 
شکل‌‏گیری مذهب پروتستان در قرن شانزدهم میلادی و ایجاد انشعاب در مسیحیت زمینه‏‌ساز درگیری‌هایی شد که در تاریخ اروپا به جنگ‏های مذهبی مشهور شده‌است. جنگ‌های مذهبی در اروپا یکی دوتا نبود و ویرانی‌های زیادی بجا گذاشت. 

با فرمان صلح شارل نهم(پادشاه فرانسه)؛ پروتستان‏‌ها، اوائل سال ۱۵۶۲ نوعی آزادی در اعمال مذهبی داشتند. اما یکی دو ماه بعد در منطقه واسی Vassy در فرانسه؛ بین طرفداران دو مذهب درگیری خونینی رخ داد که سبب کشته شدن ۲۳ نفر از پروتستان‌‏ها شد و جنگ‏های مذهبی به انتقام از آنها شدت گرفت.
...
این درگیری‌های خونین به مدت ۳۶ سال جریان داشت؛ تا اینکه در سال ۱۵۹۸م هانری بزرگ Henri le Grand با «فرمان نانْتْ» Edict of Nantes، به آن خاتمه داد. بر اساس این فرمان یک سری آزادی‌هایی برای پروتستان‏‌ها در نظر گرفته شد. (نانت شهری در غرب فرانسه است) 
... 
با فرمان نانت؛ ادعای پروتستان‌ها درباره برخی نواحی کشور به رسمیت شناخته ‌شد و پاریس و دیگر نواحی کشور، کاتولیک‌نشین ‌شدند. (بعدها در زمان لوئی چهاردهم فرمان نانت ملغی گردید و جنگ‌های مذهبی از سر گرفته شد که به آن خواهیم رسید.) 
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۶۴ 
ویلیام شکسپیر: بودن یا نبودن، مسأله این است! 
ویلیام شکسپیر William Shakespeare شاعر و نمایشنامه‌نویس انگلیسی در سال ۱۵۶۴ میلادی به دنیا آمد. 

برخی او را بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویس تاریخ می‌دانند، دربارهٔ جوانی وی حرف و حدیث بسیار است...
شکسپیر خود را محدود تئاتر نکرد و در سال ۱۵۹۳ منظومهٔ عشقی اساطیری ونوس و آدونیس Venus and Adonis و اثر برجسته‌تر تاراج لاکریس The Rape of Lucrese را نگاشت.
بعضی از تراژدی‌های مشهور او عبارتند از: اُتِللو، مَکْبَث، هَمْلِت، ژولیوس سزار، رومئو و ژولیت، شاه‌لیر، تاجر ونیزی، رؤیای یک نیمه‌شب تابستان، طوفان و، رنج عشق ازدست‌رفته... 
او نمایشنامه‌های تاریخی هم دارد مانند «ریچارد دوم»، «جان‌شاه»، «هنری چهارم»، و کلئوپاترا... 
کمدی «اشتباهات» شکسپیر گویا بیانگر زندگی خانوادگی خود اوست. کمدی‌های دیگر عبارتند از: «دو جوان از شهر‌ ورونا»، «هرطور که بخواهید» و «هیاهوی بسیار برای هیچ»، 

یکی از مرکزی‌ترین مسائل نمایشنامه‌های شکسپیر موضوع مرگ و سرنوشت انسان است. ‌خواسته بود روی قبرش این قطعه را حک کنند: تو را به مسیح از کندن خاکی که اینجا را دربرگرفته دست بدار. خجسته باد آنکه این خاک را فروگذارد، و نفرین بر آنکه استخوان‌هایم بردارد.
شکسپیر در نمایشنامه هاملت(پرده سوم ، صحنه اول) به بودن یا نبودن اشاره می‌کند و می‌پرسد آیا مسأله به واقع این است؟ آیا بزرگواری آدمی بیشتر در آن است که زخم فلاخن و تیر بخت ستم‌پیشه را تاب آورد، یا آن که در برابر دریائی فتنه و آشوب سلاح بر گیرد و با ایستادگی خویش بدان همه پایان دهد؟
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۶۶
شورش در هلند 
فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا که صاحب‌اختیار هلند نیز بود؛ مناصب بالا را در آن سرزمین، به اسپانیایی‌ها می‌داد و از طریق ایجاد دستگاه تفتیش عقاید، می‌کوشید پروتستان‌ها را در هلند هرچه بیشتر محدود کند. در آنزمان بسیاری از هلندی‌ها، هوادار ژان کالون(کالونیست) بودند. 

هلندی‌ها عاقبت تاب نیاوردند و در سال ۱۵۶۶ در برابر حکومت اسپانیا بپاخاستند و جند سال بعد (۱۵۷۲) کار عملاً به درگیری کشید. جنگی خونین که تا ۱۶۴۸ (استقلال هلند) ادامه داشت. رهبری اعتراضات مردم را ویلِیام اورانژ Willem van Oranje (ویلیام خاموش)؛ بر عهده داشت و با هدایت وی، هفت استان پروتستان شمال هلند اتحادیه‌ای را تشکیل دادند و اعلام کردند که از این پس روبروی دولت اسپانیا خواهند ایستاد. پس از آن کشتی‌های هلندی به کشتی‌ها و مستعمرات پرتغال و اسپانیا حمله کردند، آن‌ها حتی به خاک اصلی اسپانیا هم هجوم بردند و چند پایگاه تجاری پرتغال را در هند شرقی در اختیار گرفتند.
گفته می‌شود طی درگیری‌های اسپانیا و هلند، در آنتورپ Antwerp که آنزمان در محدوده هلند بود، ۷۰۰۰ نفر قتل‌عام شدند.(سال ۱۵۷۶) 
...
سال ۱۵۸۴ رهبر شورشیان هلند؛ ویلیام اورانژ در شهر دلفت Delft با اصابت گلوله کشته شد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۶۸
قتل عام در کوه هیئی در ژاپن
یکی از نواحی در تقسیم‌بندی کشوری سابق ژاپن ولایت اوّاری 尾張国 (استان آیچی امروز که در جزیره هونشو قرار گرفته است)؛ بود. امیر این ولایت در دوره جنگ داخلی، اُودا نوبوناگا Oda Nobunag بود که عمر خود را در کشورگشایی سپری کرد و در نهایت بر بخش اعظم اربابان و زمین‌داران بزرگ(دایمیوهای ژاپن) پیروز شد. 
نوبوناگا عقیده‌ای به اصول آیین بودایی نداشت؛ از همین رو به معابد بودایی در کوه هیئی حمله کرد و همه را به آتش کشید. گفته شده که در آن حمله ۳۰۰۰ زن و مرد و کودک قتل‌عام شدند. نوبوناگا در سال ۱۵۸۲ در کودتایی به نام «حادثه هوننو-جی»، توسط یکی از معاونینش(ساموراییِ شورشی آکِچی میتسوهیدِه)، مجبور به خودکشی اجباری شد. 
بعد از این واقعه در ژاپن جنگ داخلی شدت گرفت و فردی به نام «تویوتومی هیده‌یوشی» Toyotomi Hideyoshi کوشید میان جناح‌های سیاسی کشور همبستگی ایجاد کند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۷۰
اورتلیوس و اطلس‌های جغرافیایی
آبراهام اورتلیوس Abraham Ortelius جغرافی‌دان و نقشه‌نگار فلاندری(اهل آنتورپ، در بلژیک کنونی) بود و عموماً او را به عنوان ابداع‌کننده اطلس‌های جغرافیایی امروزی می‌شناسند. او بود که مسأله پیوستگی قاره‌ها را پیش از جدا شدن به حالت امروزی مطرح کرد.

اورتلیوس برای نخستین بار نقشه‌های رنگی را ارائه کرد و اطلسی را با قطع کوچک، که شامل بیش از یکصد نقشهٔ زیبا همراه با توضیح مربوط به هر نقشه بود، تدوین نمود.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۵۷۱
جنگ لپانتو 
لپانتو؛ خلیجی در یونان است و در گذشته شهری در آنجا به همین نام خوانده می‌شد. یکی از جنگ‌های لپانتو Battle of Lepanto در سال ۱۵۷۱ بین جمهوری ونیز و عثمانی‌ها روی داد؛ از جمله به این خاطر که امپراتوری عثمانی جزیره قبرس را که تحت مالکیت جمهوری ونیز قرار داشت، تصرف کرده بود.
با همکاری فیلیپ دوم(پادشاه اسپانیا) که ناوگان خود را به کمک جمهوری ونیز فرستاد، ناوگان دریایی عثمانی به سختی آسیب دید.
البته یکی از دلایل عمده این شکست؛ بی‌کفایتی سلطان سلیم دوم بود که بدلیل میخوارگی بیش از حد، شبانه روز را در بی خبری می‌گذراند. این نبرد بزرگترین و خونین‌ترین جنگ دریایی تاریخ تا آن روزگار بود.
 
جانشین شدن سلطان سلیم بعد از پدرش(سلیمان قانونی) پُر از عبرت و شگفتی است. سلیمان قانونی از دو همسرش شش پسر داشت که چهار تن آنها تا دههٔ ۱۵۵۰ زنده ماندند: مصطفی، جهانگیر، سلیم، و بایزید. 
مصطفی به سبب بزرگ‌تر بودن؛ باید جانشین پدر می‌شد. اما در پی منازعاتی که بر سر قدرت روی داد، دسیسه‌چینی بر ضد مصطفی نظر پدر را هم از او برگرداند و با خواست پدر زه کمان را به دور گردنش انداختند و بدین ترتیب مصطفی خفه شد. 
یکی از برادران(جهانگیر) که از شنیدن خبر مرگ مصطفی به‌شدت اندوهگین شده بود، در غم فراغ او درگذشت. در نتیجه از میان پسران سلیمان تنها بایزید و سلیم زنده مانده بودند که هر کدام بر قسمتی از امپراتوری عثمانی فرمانروایی می‌کردند. اما بعداً بین آن دو هم نزاعی خونین درگرفت. در سال ۱۵۵۹ سلیم در قونیه بایزید را شکست داد و بایزید با فرزندانش به دولت صفویه پناه برد. سلطان سلیمان قانونی از شاه صفوی خواست که پسرش، بایزید، را یا مسترد کند و یا اعدام. شاه تهماسب به ازای دریافت مقدار بسیار زیادی طلا، به جلاد ترک اجازه داد بایزید را به همراه چهار پسرش خفه کند.
با قتل بایزید، سلیم میخواره؛ تنها وارث تاج و تخت سلطنتی شد. 
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۷۲ 
قتل عام در پاریس
کشتار سن-بارتلُمه Massacre de la Saint-Barthélemy سرکوب گسترده و خونین پروتستان‌های فرانسوی کالوینیست در جریان جنگ‌های مذهبی فرانسه و به سال ۱۵۷۲ بود. این فاجعه به دست شارل نهم؛ پادشاه وقت فرانسه، صورت گرفت. پادشاهی سست‌رای که در طول زندگی؛ تحت نفوذ مادر دو بهم زن و ظالمش «کاترین دو مدیچی» قرار داشت و به تحریک وی برای کشتار پروتستان‌ها نقشه چید. وی با برگزاری آیین ازدواج خواهرش با فردی که نخست؛ پروتستان بود ولی برای زنده ماندن کاتولیک شده بود، سبب گردآمدن پروتستان‌های هم کیش با داماد در پاریس شد و پس از برگزاری مراسم، مردم را به کشتار پروتستان‌ها فراخواند. 
 
گفته می‌شود در طول چند روز؛ چندین و چند هزار پروتستان در خون خویش غلطیدند. این رخداد به سبب همزمانی با روز سن بارتلمی در سالنامه‌های مسیحی به این نام خوانده شده‌است. سن بارتلمی یکی از شاگردان مسیح بود. 
یادآوری کنم که خود شارل نهم اشتباهاً به وسیله مادرش به قتل رسید. مادر وی(کاترین دو مدیچی)؛ در حالی که قصد داشت داماد خود را به وسیله یک کتاب آغشته به سم به قتل برساند به علت یک اشتباه باعث قتل پسر خود شد. 
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۵۸۰
بحران در پرتغال
سال ۱۵۸۰ وقتی پادشاه پرتغال بدون وارث درگذشت، فیلیپ دوم (پادشاه اسپانیا) اشغال پرتغال را در دستور کار خود قرار داد و عملاً صاحب‌اختیار آن کشور شد. تسلط اسپانیا بر پرتغال ۶۰ سال به طول انجامید تا سرانجام پرتغالی‌ها در ۱۶۴۰م استقلال خود را باز یافتند. 
***
حدود سال ۱۵۸۰ نخستین محموله‌ی شکلات کاکائویی وارد اروپا شد. 
اوایل قرن شانزدهم؛ وقتی دانه‌های کاکائو از آمریکای مرکزی به اروپا آورده شد در اسپانیا حکم واحد پول را داشت و در جدول‌های مالیاتی‌ کالاهایی با ارزش متقابل در برابر آن، لیست می‌شدند. 
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۵۸۲
گاه‌شماری میلادی
گاه‌شماری میلادی که هم‌اکنون در بیشتر کشورهای جهان استفاده می‌شود و تقویمی بین‌المللی است برگرفته از گاه‌شماری ژولینی با مبدأ میلادی (میلاد حضرت عیسی) است.
گاه‌شماری ژولینی نوعی تغییر یافته از گاه‌شماری رومی است که توسط ژولیوس سزار و آگوستین سزار (امپراتوران وقت روم) معرفی شده‌است.
...
گاه‌شماری میلادی را نخست پزشکی ایتالیایی از اهالی ناپل Napoli پیشنهاد داد و اوایل سال ۱۵۸۲ از سوی پاپ گرگوری سیزدهم(یکی از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم) پذیرفته شد و از آن پس گاه‌شماری گریگوری (گرِگوری) بر سر زبان‌ها افتاد.

گفته می‌شود گاه‌شماری میلادی با وضعیت فصل‌ها و موقعیت خاص زمین همخوانی ندارد و شمار روزهای هر ماه نیز نامنظم است. هم چنین این گاه‌شماری مشکلات مذهبی مسیحیان را برطرف نکرده‌ و ایام مذهبی را به طور دقیق مشخص نمی‌کند مثلاً عید پاک در فاصلهٔ ۲۲ مارس تا ۲۵ آوریل دائماً در تغییر است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۵۹۴
درگذشت «گراردوس مرکاتور»؛ پدر علم نقشه‌کشی نوین 
گرهارْدْ کرْمِرْ جغرافی‏دان بلژیکی که به رسم معمول عصر خود؛ تخلّص لاتینی گراردوس مرکاتور Gerardus Mercator را برای خود برگزیده بود، نقشه‏‌هایى برای دریانوردان تهیه کرد و بعداً با استفاده از وسایل مهندسی که شخصاً ساخته بود، به تهیه مجموعه‌‏ای از نقشه‌‏های جغرافیایى صحیح و دقیق پرداخت.
امروزه بیشتر نقشه‌‏های جغرافیایى بر طبق اصول تصویر مرکاتور ترسیم می‏‌شود. با کارهای وی در زمینه جغرافیا، اعتبار دانش جغرافیایی یونان به پایان رسید و عصر جغرافیایی نوینی آغاز شد. وی در سال ۱۵۹۴ در آلمان درگذشت. 
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
۱۵۹۸
اصفهان پایتخت صفویان
شاه عباس یکم (۱۵۷۱- ۱۶۲۹)، نام‌دارترین پادشاه دورهٔ صفویان است. او بیش از ۴۲ سال در قدرت بود. میدان نقش جهان؛ عالی‌قاپو، بخش‌هایی از عمارت چهل‌ستون، چهارباغ و پل‌های سی‌وسه‌پل و خواجو بر روی زاینده رود از آثار به‌جای مانده از دوران سلطنت وی هستند.

شاه عباس هنگامی به سلطنت رسید که غرب و شمال غربی ایران در تصرف دولت عثمانی بود و همچنین خراسان جولان‌گاه ازبک‌ها شده بود. اوضاع داخلی کشور نیز تعریفی نداشت. دسته‌بندی‌های قبیله‌ای قزلباشان به اوج خود رسیده و دوگانگی میان ترکان و مردم غیر ترک شدت پیدا کرده و کشور را هرج و مرج فراگرفته بود.
شاه عباس؛ در ابتدای پادشاهی، آگاهانه با امپراتوری عثمانی کنار آمد و مناطقی در عراق و سوریه کنونی را به آنان واگذار نمود. بعد از آن به فرونشاندن شورش استان‌ها پرداخت و وقتی ازبکان را هم شکست داد، سروقت دولت عثمانی رفت.
سه نوبت با عثمانی‌ها جنگید و در هر سه بار پیروز شد. هم‌چنین دو بار به گرجستان حمله کرد. از واپسین لشکرکشی‌های شاه عباس می‌توان فتح قندهار و آزادسازی جزیره‌ها و بندرهای خلیج فارس از نیروهای پرتغالی را نام برد.
شاه عباس پس از پیروزی بر ازبکان پایتختش را از قزوین به اصفهان که آن را به شکل یکی از زیباترین شهرهای جهان دگرگون کرده بود، منتقل نمود.
او که با پدرش سلطان محمد خدابنده نیز درافتاده بود در گذار زندگی یکی از فرزندانش را کشت و دو تن دیگر را کور کرد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
ملا صدرا و حکمت متعالیه
در زمان شاه عباس؛ کژاندیشان و مرتجعین امثال مُلاصَدرا (صدرالمتألهین) بنیان‌گذار حکمت متعالیه را به بدعت‌گذاری در دین متهم ساخته، تکفیر نمودند و به حبس خانگی ‌کشیدند.
اگرچه گفته می‌شود شاه عباس در مدرسه خواجه در اصفهان با ملاصدرا دیدار کرد و به او احترام می‌گذاشت اما بعید است وی را بدون خواست شاه از آن مدرسه اخراج و از اصفهان به روستای کهک از توابع قم تبعید کنند تا آنجا عملاً در حبس باشد.
بعدها البته الله‌وردی خان حاکم ایالت فارس مدرسهٔ خان را در شیراز ساخت و ملاصدرا را به آنجا دعوت کرد و پس از او فرزندش امام قلی خان ترتیب این سفر را داد و ملاصدرا طی آن دوره کتاب‌های فراوان و ارزشمندی تألیف نمود.
...
«ملاصدرا تعلیمات حکمت اشراق و مشاء و آراء عارفانی بزرگ چون محی‌الدین عربی و صدرالدین قونوی را بر پایه‌های برهانی استوار کرد و با ابتکار و تأسیس اصول نوینی در فلسفه، مکتب «حکمت متعالیه» را بنیان نهاد که نقطه برحوردی است بین مذاهب عارفانه و مکاتب فیلسوفانه در اوجی بلند و از دیدی نوین.»
کتاب مهم وی «الحکمه المتعالیه والاسفار الاربعه العقلیه» نام دارد که در چهار جلد و به عربی نوشته شده‌است.
 
تاریخِ جهان از ماموت تا فیسبوک ادامه خواهد داشت

 
15501600
1551
Fossil study
In 1565, Swiss naturalist Conrad Gessner published a book called, "Historiae animalium". The book included the first descriptions of fossils, such as ammonites, although he was not sure exactly what they were.
1555
Peace of Augsburg
An agreement was reached between the Catholic and protestant princes of Germany that the ruler of each state could decide the religion of his subjects. Charles V, the Holy Roman Emperor, refused to attend the negotiations and handed control of the empire to his brother Ferdinand.
1556
AKBAR THE GREAT
The grandson of Babur, Akbar was the third Mughal emperor of India. He succeeded his father Humayun - who had failed to preserve Babur's conquests - in 1556 at the age of 13. During his 50-year reign, Akbar created a mighty empire that stretched right across northern India.
Tolerant ruler
Akbar was a Muslim, but he allowed his Hindu subjects to worship freely and encouraged debates with members of other religions, including Hindus, Zoroastrians (the religion of Persia), and Christians.
1558
Queen of England
Elizabeth I, became queen on the death of her half-sister. Mary 1, who was a devout Catholic. Elizabeth restored the Protestant faith to England. To preserve her independence, she refused to marry and deliberately created a powerful image of monarchy.
1562
Europe's Wars of Religion
The Reformation split the countries of Europe along a deep religious divide. The followers of Martin Luther and John Calvin became the main Protestant opposition to the Catholic Church. As people across Europe sought the freedom to practise their religion the continent was shaken by a series of conflicts that spanned more than 150 years and are known as the Wars of Religion.
1564
WILLIAM SHAKESPEARE
William Shakespeare is regarded as the greatest writer in the English language. He wrote at least 37 plays, including Hamlet, Romeo and Juliet, and Macbeth, which have been translated into more than 80 languages.
1566
DUTCH REVOLT
Philip II of Spain was also the ruler of the Netherlands. When Dutch Calvinists (followers of French Protestant John Calvin) began sacking Catholic churches, he sent Spanish troops to restore order. Their brutality sparked a major Dutch revolt.
Dutch independence
By 1572, the rebellion had turned to open warfare, with William the Silent leading the Dutch resistance. Spain eventually recognized Dutch independence in 1648.
Catholic monarch
Philip II saw it as his divine mission to root out heresy, but his harsh policies and high taxes alienated his Dutch subjects. Wars had sapped Spain's economy, while the Dutch had become rich as a result of their Asian trade.

1568
Japanese overlord
Oda Nobunaga, leader of the Oda clan, seized the imperial capital of Kyoto and set about uniting Japan under his rule. His army was equipped with muskets, introduced into Japan by the Portuguese.
1569
Mercator's map
In 1569, Gerard Mercator, a Flemish mapmaker living in Germany, produced a new world map. The Earth is round, so attempts to show it flat distort its appearance. Mercator's solution was to use a grid of interlocking lines of constant course, meaning a compass's needle would not change if you were to travel along one of the lines. His map allowed sailors to plot an accurate course, but was not commonly used for many years.
1570
Maps galore
Abraham Ortelius, a mapmaker from Antwerp in modern-day Belgium, published the first modern atlas, called the Theatre of the World, it contained 70 maps and was an instant success.
1571
Battle of Lepanto
A Christian fleet under the command of Don John of Austria defeated an Ottoman fleet at Lepanto off the west coast of Greece in the last major naval battle fought between galley's. The victory prevented the Ottomans from taking control o f the Mediterranean Sea.
1572
Massacre in Paris
On 24 August, St Bartholomew's Day, 3,000 Huguenots (French Protestants) were massacred in the streets of Paris on the orders of King Charles IX and his mother, Catherine de' Medici. Thousands more were killed elsewhere in France.
1576
Spanish troops slaugtitered 7,000 people in Antwerp one of tile worst atrocities of the Dutch Revolt
1580
Crisis in Portugal
When the king of Portugal died without an heir, Philip 11 of Spain - one of several claimants to the throne - sent an army to occupy Portugal and had himself crowned king. The enforced union between Spain and Portugal lasted until 1640. During this period Portugal's prosperity declined.
Chocolate delights
In 1580, cocoa beans, the source of chocolate, became commercially available for the first time in Europe. People had been using it in a drink for centuries in the New Wodd. Cocoa beans came from South America's tropical forests.
1582
The Pope's new calendar
Pope Gregory XIII introduced a more accurate calendar, which he named the Gregorian calendar after himself. At first, only Catholic countries used the Gregorian calendar, but it gradually won general acceptance and is used throughout the world today.
1588
Spanish Armada defeated
Philip 11 of Spain sent a large fleet (armada) of 130 ships from Spain with the twinaim of invading England and crushing the Dutch Revolt. His plan was a complete failure. The English fleet routed the Armada, inflicting heavy losses. Gales blew the surviving ships off course. Only 67 made it back to Spain.
1590
Japan united
General Toyotomi Hideyoshi brought an end to the wars that had divided Japan since the Onin Wars. He defeated the Hojo clan and united all of Japan under his rule, although he did not take the title of shogun (military leader).
1593
Edict of Nantes
King Heniy IV of France signed the Edict of Nantes, which gave French Protestants freedom to practise their religion. Henry, formerly a Protestant himself, had become a Catholic in 1593 to secure his throne and bring an end to the French Wars of Religion.
1598
NEW SAFAVID CAPITAL
Shah Abbas I, the greatest ruler of the Safavid dynasty of Iran, moved the capital to Isfahan. He transformed it into one of the most beautiful cities in the world, adorning it with mosques, colleges, baths, gardens, palaces, and a 5-km (3-mile) long bazaar. It became a centre for the arts, especially painting.
Shah Abbas I
Abbas, who became I at the age of 16 in 1587, rescued the Safavid Empire from near extinction by vering territories Lost to the Ottomans and Uzbeks.
Imam mosque
One of three mosques built by the Shah Abbas around the maidan (central square) of Isfahan, the Imam mosque is said to contain 18 million bricks and 475,000 tiles.
...
Mulla Sadrā
Mulla Sadrā (Sadr-ol-Mote'allehin), was an Iranian philosopher, theologian who led the Iranian cultural renaissance in the 17th century.
Mulla Sadra brought "a new philosophical insight in dealing with the nature of reality" and created "a major transition from essentialism to existentialism" in Islamic philosophy.(...)

 در همین زمینه
تاریخ جهان دادگاه جهان است 
بخش‌های دیگر«تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک» 
...
سایت همنشین بهار 

 

برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook